Ile zegarów biologicznych ma człowiek?

| Medycyna

Do tej pory uważano, że dobowy zegar biologiczny ssaków jest umiejscowiony w przedniej części podwzgórza, a dokładniej nad skrzyżowaniem nerwów wzrokowych, po obu stronach trzeciej komory mózgu. Są nim jądra nadskrzyżowaniowe (SCN, suprachiasmatic nuclei). Henryk Urbanski i jego zespół z Oregon National Primate Research Center w Beaverton odkryli jednak drugi zegar, znajdujący się w nadnerczach. Naukowcom udało się wpaść na trop rytmicznych 24-godzinnych fluktuacji w aktywności przynajmniej 322 genów w nadnerczach makaków, włączając w to 6 genów niezbędnych dla "zegarowej" działalności SCN. Według Urbanskiego, zegar z nadnerczy jest odpowiedzialny za uwalnianie w kluczowym momencie zmieniających nastrój hormonów. Stężenie hormonu stresu (kortyzolu) jest zazwyczaj najwyższe rano, by umożliwić rozpoczęcie dnia z wigorem, a spada wieczorem, pozwalając zasnąć. Urbanski twierdzi, że jądra nadskrzyżowaniowe są prawdopodobnie nadrzędnym zegarem, ponieważ otrzymują informacje o natężeniu światła bezpośrednio z siatkówki. Nie wiemy, jak zegar nadnerczowy jest synchronizowany z otoczeniem. Odkrycie badaczy z Oregonu pozwoli lepiej pomagać osobom cierpiącym z powodu złego samopoczucia wywołanego podróżami samolotem.