To nie ptaki, lecz niedźwiedzie są na Alasce głównymi rozpraszaczami nasion

| Nauki przyrodnicze
Taal Levi, Oregon State University

W południowo-wschodniej Alasce z powodu łososi występuje dużo niedźwiedzi brunatnych i czarnych. Ich spora liczebność oznacza, że stają się one głównymi roznosicielami nasion krzewów wytwarzających jagody.

Zespół z Uniwersytetu Stanowego Oregonu (OSU) posłużył się kamerą uruchamianą przez ruch, która miała uwieczniać niedźwiedzie, ptaki i małe ssaki zjadające czerwone owoce kolcosiła straszliwego (Oplopanax horridus). Amerykanie ekstrahowali też DNA ze śliny pozostawionej na szypułkach. W ten sposób można było zidentyfikować nie tylko płeć, ale i przynależność gatunkową niedźwiedzia.

Okazało się, że niedźwiedzie roznoszą z kałem ok. 200.000 nasion kolcosiła na km2 na godzinę. Później nasiona te są transportowane i gromadzone przez gryzonie.

Amerykanie podkreślają, że ptaki odpowiadały tylko za niewielką część rozpraszania. To pierwsza odnotowana sytuacja, by roślina z klimatu umiarkowanego była roznoszona głównie via przewody pokarmowe ssaków. Wg autorów publikacji z pisma Ecosphere, niedźwiedzie mogą wpływać na skład gatunkowy roślinności Wybrzeża Północno-Zachodniego.

Taal Levi dodaje, że wiadomo było, oczywiście, że niedźwiedzie roznoszą nasiona w kale, nikt nie miał jednak pojęcia, że mają w tym większy udział niż ptaki. Trudno też było powiedzieć, jak duży jest relatywny wkład niedźwiedzi brunatnych i czarnych.

Ponieważ kolcosił straszliwy jest ekstremalnie częsty w północnej części południowo-wschodniej Alaski, wydawało się mało prawdopodobne, by ptaki roznosiły wszystkie owoce. [Ujmując rzecz obrazowo, można powiedzieć, że] niedźwiedzie spełniają funkcję rolników. Sadząc wszędzie krzewy, wspierają roślinność, którą się żywią.

Biolodzy ustalili, że wzdłuż rzek Chilkat i Klehini niedźwiedzie brunatne roznosiły większość nasion, zwłaszcza przed "wysypem" łososi. Gdy w miarę upływu czasu niedźwiedzie brunatne przestawiały się z diety owocowej na rybną, do gry wkraczały niedźwiedzie czarne, które przejmowały funkcję głównych rozpraszaczy nasion (niedźwiedzie czarne boją się niedźwiedzi brunatnych i ich unikają).

Na nagraniach naukowcy zaobserwowali, że przy jednym ugryzieniu niedźwiedzie brunatne zjadały ok. 350-400 owoców kolcosiła. Ptaki spożywały zaś średnio 76 owoców na roślinę. Warto odnotować, że ptaki zjadały parę jagód i odlatywały. Nie pochłaniały jak niedźwiedzie całych kiści.

Analiza próbek śliny pokazała, że samice obu gatunków niedźwiedzia zjadały więcej owoców niż samce, przy czym niedźwiedzie brunatne spożywały więcej owoców niż niedźwiedzie czarne.

Alaska Chilkat Klehini kolcosił straszliwy owoce łososie niedźwiedź brunatny niedźwiedź czarny Taal Levi