Odkryto fragmenty zaginionej świątyni Chaldiego

| Humanistyka
jan Sefti, CC

W Kurdystanie odkryto naturalnych rozmiarów posągi brodatych mężczyzn oraz najprawdopodobniej podstawy kolumn z zaginionej świątyni poświęconej Chaldiemu, bogowi urartyjskiemu stojącemu na czele panteonu.

Jak opowiada Dlshad Marf Zamua z Uniwersytetu w Lejdzie, przez część epoki żelaza obszar ten był kontrolowany przez Musasir, starożytne miasto-państwo położone w górnym biegu rzeki Duży Zab.

Podstawy kolumn znaleziono w jednej wiosce, podczas gdy inne artefakty, w tym figurka dzikiej kozy z brązu, były rozrzucone na dużym obszarze na południe od przecięcia granic Iraku, Iranu i Turcji. Na statuetce zwierzęcia znajduje się inskrypcja w piśmie klinowym. Trwają prace nad jej odczytaniem.

Lokalizacja świątyni poświęconej Chaldiemu długo pozostawała tajemnicą, ale odkrycie podstaw kolumn zawęża obszar poszukiwań. Marf Zamua analizował też relief (wł. basso rilievo) znaleziony w XIX w. w Dur-Szarrukin. Poza świątynią widnieją na nim ulokowane na zboczu budynki z 3 oknami na piętrze i wejściem na poziomie gruntu. Co istotne, taki schemat projektowy można zobaczyć współcześnie w niektórych wioskach, przy czym dolny poziom pełni funkcje przestrzeni magazynowej i stajni.

Pracując w Kurdystanie, Marf Zamua natrafił też na naturalnej wielkości posągi brodatych mężczyzn. Mają one do 2,3 m wysokości i są wykonane z bazaltu, wapienia i piaskowca. Wszystko wskazuje na to, że wznoszono je na miejscach pochówku. Większość datuje się na VII bądź VI w p.n.e. Niektóre postaci dzierżą w prawej ręce kubek, a lewą dłoń trzymają na brzuchu. Jedna dysponuje toporem, a inna sztyletem. Podobne figury można spotkać od środkowej Azji po wschodnią Europę. To sztuka i rytuał nomadów/pasterzy, zwłaszcza w przypadku grzebania przywódcy.

Marf Zamua opowiada też o figurce kozy z brązu, która ma ok. 8,4 cm długości i 8,3 cm wysokości. Archeolog zaprezentował swoje ustalenia na Międzynarodowej Konferencji Starożytnego Bliskiego Wschodu w Bazylei.

Chaldi Musasir świątynia podstawy kolumn Kurdystan Dlshad Marf Zamua