Hubble odkrył najstarszą galaktykę

| Astronomia/fizyka
NASA, ESA, and M. Postman and D. Coe (STScI) and CLASH Team.

Dzięki połączeniu możliwości teleskopów Hubble'a i Spitzera oraz wykorzystaniu soczewkowania grawitacyjnego astronomowie odkryli najodleglejszą znaną nam galaktykę, Zespół uczonych pracujących pod kierunkiem Marka Postmana ze Space Telescope Science Institute w Baltimore zauważył galaktykę MACS0647-JD, odległą od Ziemi o 13,3 miliarda lat świetlnych. Galaktyka powstała zaledwie 420 milionów lat po Wielkim Wybuchu.

Zespół Postmana prowadzi program Cluster Lensing And Supernova Survey with Hubble (CLASH), w ramach którego wykorzystuje masywne gromady galaktyk w roli soczewek powiększających galaktyki znajdujące się poza nimi. W odległości 8 miliardów lat świetlncyh od MACS0647-JD znajduje się gromada MACS J0647+7015. To jej oddziaływanie grawitacyjne zakrzywiło i skupiło światło z nowo odkrytej galaktyki. Bez "pomocy" MACS J0647+7015 odkrycie jej byłoby niemal niemożliwe. Soczewkowanie grawitacyjne spowodowało, że uzyskane przez Hubble'a obrazy były kilkukrotnie jaśniejsze.

MACS0647-JD jest tak mała, że prawdopodobnie widzimy ją w momencie, gdy formowała się z niej większa galaktyka. Jej szerokość obliczono na zaledwie 600 lat świetlnych. Zdaniem astronomów galaktyka w podobnym wieku powinna mieć szerokość około 2000 lat świetlnych. O tym, jak niewielka jest MACS0647-JD niech świadczy fakt, że nasza Droga Mleczna ma szerokość 150 000 lat.

Ten obiekt może być jedną z wielu cegiełek, które weszły w skład przyszłej galaktyki. Przez kolejne 13 miliardów lat mogło dojść do połączenia dziesiątek, setek, a nawet tysięcy takich małych galaktyk i fragmentów galaktyk - mówi Dan Coe ze Space Telescopie Science.

MACS0647-JD była obserwowana za pomocą 17 różnych filtrów, od bliskiego ultrafioletu po bliską podczerwień. Można ją zauważyć tylko za pomocą dwóch najbardziej czerwonych filtrów. Zdaniem specjalistów oznacza to, że albo MACS0647-JD jest bardzo czerwonym obiektem, świecącym tylko w paśmie czerwieni, albo jest niezwykle odległa i jej światło jest mocno przesunięte ku czerwieni, albo też zachodzi tutaj połączenie obu tych przypadków. Rozważamy wszystkie możliwości - mówi Coe.

Uczony oblicza, że w przypadku MACS0647-JD przesunięcie ku czerwieni wynosi 11. W przypadku żadnego innego obiektu nie zaobserwowano tak dużej wartości.

MACS0647-JD teleskop Hubble'a Spitzer galaktyka najstarsza