Słońce niezwykle spokojne

Naukowcy są zdumieni tym, co dzieje się ze Słońcem. Na naszej gwieździe pojawia się o połowę plam mniej niż zwykle. Na podstawie danych historycznych wiadomo, że obecnie Słońce wchodzi w szczyt aktywności swojego 11-letniego cyklu. David Hathaway, szef grupy zajmującej się fizyką Słońca w Marshall Space Flight Center stwierdził, że obecny szczyt aktywności jest najsłabszy od 200 lat.

Uczeni nie są w stanie stwierdzić, czy mamy do czynienia z czasowym spadkiem aktywności, czy też obserwujemy zjawisko, które potrwa przez najbliższe dekady. W tym drugim przypadku może ono w niewielkim stopniu wpłynąć na globalne ocieplenie, gdyż aktywność naszej gwiazdy ma pewien wpływ na wzrost temperatur na planecie. Obecnie nie ma na świecie żadnego naukowca, który byłby w przeszłości świadkiem tak spokojnego cyklu jak obecny - mówi Andres Munoz-Jaramillo z Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics.

Zwykle co 11 lat dochodzi do zamiany biegunów magnetycznych na Słońcu. W czasie tego cyklu pola magnetyczne gwiazdy słabną, ich aktywność spada niemal do zera, następnie znowu się odradza. Jednak podczas bieżącego cyklu doszło do rozsynchronizowania obu pól magnetycznych. Opóźnienie w zmianie pól jest niezwykle duże - przyznaje Karel Schrijver z Lockheed Martin Advanced Technology Center.

Naukowców zastanawia nie tylko opóźnienie, ale przede wszystkim zaskakuje ich niewielka liczba plam na Słońcu. Jest ich nie tylko mniej, ale są one też mniej aktywne - mówi Schrijver.

Słońce nie jest jednak całkowicie spokojne. Zanotowano więcej rozbłysków niż w poprzednich miesiącach. Jednak były one słabsze. Najpotężniejszym rozbłyskiem zarejestrowanym od czasów początku podboju kosmosu był ten z przełomu października i listopada 2003 roku. Mimo, że wyrzucony wówczas materiał ominął Ziemię, to wystarczyło, by rozbłysk spowodował awarię japońskiego satelity, załoga Międzynarodowej Stacji Kosmicznej musiała szukać schronienia, na Alasce doszło do zakłóceń procesu wydobycia gazu i ropy naftowej, a w związku z zakłóceniami pracy systemu GPS Pentagon odwołał manewry wojskowe.

Część specjalistów uważa, że osłabienie aktywności słonecznej to sygnał powrotu naszej gwiazdy do normalności. Ich zdaniem w latach 40. rozpoczął się kilkudziesięcioletni okres podwyższonej aktywności słonecznej. Okres ten może obecnie dobiegać końca. Ponad połowa fizyków Słońca uważa, że sytuacja wraca do normy. Może to być początek dłuższego okresu obniżonej aktywności - mówi fizyk Mark Miesch z High Altitude Observatory w Boulder.

Słońce cykl aktywność rozbłysk słoneczny biegun magnetyczny