Ptasi doping przed odlotem

| Nauki przyrodnicze
Mdf, GNU FDL

Jak zwiększyć swoje możliwości fizyczne, nie ćwicząc? W przypadku ptaków wędrownych wystarczy odpowiednio dobrane jedzenie, czyli naturalny doping.

Jean-Michel Weber, biolog z Uniwersytetu w Ottawie, badał biegusy tundrowe (Calidris pusilla). Gdy zbliża się zima, gatunek ten migruje z północnej Kanady i Alaski w cieplejsze rejony, rozciągające się od Ameryki Środkowej po Południową. Przemierzając 3 tys. km, ptaki lecą przez 3 dni nad otwartymi wodami. Ponieważ podróż jest naprawdę ciężka, biegusy przygotowują się do wysiłku. Spadki temperatury i skrócenie dnia wywołują zmiany hormonalne, a te z kolei oddziałują na ich dietę. Co ciekawe, rozszerzają się jelita, co pozwala pochłaniać większe ilości pokarmu. Ptaki częściej latają, przez co rozbudowują sobie mięśnie.

Tuż przed odlotem biegusy zatrzymują się w zatoce Fundy na obfity posiłek z bełkaczków pospolitych. Skorupiaki te zawierają dużo kwasów tłuszczowych typu omega-3. Po 2 tygodniach objadania masa ciała każdego ptaka ulega podwojeniu (!). Na tym jednak nie koniec, jakiś czas temu Weber zauważył, że po takiej uczcie mięśnie biegusów wydajniej zużywają tlen, co, oczywiście, korzystnie wpływa na wytrzymałość.

Kanadyjczycy podejrzewali, że zaobserwowane zjawisko to skutek diety skorupiakowej, ale musieli jakoś oddzielić jej skutki od efektów zmian hormonalnych i ćwiczenia skrzydeł. W tym celu wyeliminowali z równania dwie ostatnie zmienne. Zrobili to, skupiając swoją uwagę na przepiórze wirginijskim (Colinus virginianus), niespokrewnionym gatunku ptaka, który nie migruje i rzadko lata. Przez 1,5 miesiąca 40 osobników karmiono mieszanką kwasów omega-3 z oleju rybnego. Okazało się, że potencjał oksydacyjny mięśni wzrósł od 58 do 90%. Wszyscy byli zaskoczeni uzyskanym skokiem wartości. Transformacja przepiórów odpowiada 10 tygodniom treningu wytrzymałościowego u koni i 7 tyg. u ludzi, a wszystko bez jakichkolwiek ćwiczeń. Rzecz jasna nie mierzono rzeczywistych osiągnięć Colinus virginianus, najpierw należałoby je bowiem nauczyć latać w tunelu aerodynamicznym. Na pewno jednak występuje u nich to samo zjawisko, co u tuczących się przed podróżą biegusów tundrowych.

biegus tundrowy doping bełkaczek pospolity kwasy tłuszczowe omega-3 potencjał oksydacyjny przepiór wirginijski