Neurotoksyczny aminokwas podszywa się pod serynę

| Medycyna
NASA/GSFC/Jeff Schmaltz/MODIS Land Rapid Response Team

Spożycie wody bądź pokarmu skażonego cyjanobakteriami już od jakiegoś czasu łączono z chorobą neuronu ruchowego (stwardnieniem zanikowym bocznym). Do czasu badań zespołu z Uniwersytetu Technologicznego z Sydney oraz Instytutu Etnomedycyny nie było jednak wiadomo, co dokładnie się dzieje.

Australijczycy i Amerykanie zauważyli, że β-metylamino L-alanina (BMAA), aminokwas produkowany przez cyjanobakterie, naśladuje serynę. Ponieważ jest wbudowywany zamiast w niej w ludzkie białka, z czasem akumulacja wadliwych protein osiąga toksyczny poziom i dochodzi do śmierci komórek.

Wspólną cechą wszystkich chorób neurodegeneracyjnych jest problem z agregatami białek, które przeciążają komórki i zmuszają je do popełnienia samobójstwa. To badanie ujawniło, że BMAA również może uruchomić ten proces - opowiada dr Rachael Dunlop, główna autorka artykułu z pisma PLoS ONE.

BMAA odkryto u Czamorro, rdzennej ludności Guam i sąsiednich wysp archipelagu Marianów. Stwardnienie zanikowe boczne występuje tu do 100 razy częściej niż gdzie indziej. Okazało się, że przyczyną jest jedzenie mąki z nasion sagownicy zwyczajnej i mięsa żywiących się tym samym produktem nietoperzy. I w jednym, i w drugim występuje β-metylamino L-alanina.

Późniejsze studia wykazały podwyższoną częstość występowania choroby neuronu ruchowego u osób żyjących w pobliżu jezior, w których dochodzi do częstych zakwitów cyjanobakterii, oraz konsumentów skażonych skorupiaków.

cyjanobakterie β-metylamino L-alanina BMAA choroba neuronu ruchowego stwardnienie zanikowe boczne seryna dr Rachael Dunlop