Szybkość to nie wszystko

| Nauki przyrodnicze
Martin Pettitt, CC

Gepardy to najszybsze zwierzęta lądowe. Trzymane w niewoli zwierzęta, zachęcone do pogoni za potencjalną ofiarą, pędzą po prostej z prędkością nawet 105 km/h. Jednak, wbrew powszechnemu mniemaniu, nie tylko szybkość decyduje o ich sukcesach podczas polowania na antylopy. Naukowcy od dawna zastanawiali się, czy podobnie szybkie są gepardy na wolności. Dopiero teraz udało się to sprawdzić.

Grupa na czele której stał Alan Wilson z londyńskiego Royal Veterinary College znalazła sposób na precyzyjne śledzenie gepardów podczas polowania. Eksperci postanowili wykorzystać zasilane energią słoneczną lekkie obroże z odbiornikami GPS. Najpierw jednak konieczne było sprawdzenie, na ile precyzyjne są to urządzenia. W tym celu założono obrożę psu, który swobodnie biegał po plaży. Później dane z GPS porównano ze śladami zwierzęcia odciśniętymi na piasku. Odchylenie od rzeczywistej pozycji psa wynosiło zaledwie 20 centymetrów, więc można było zacząć pomiary.

Uczeni wybrali się do delty Okawango w Botswanie i założyli obroże pięciu dzikim kotom. Przez 17 miesięcy zbierali dane, a ich analiza dostarczyła zdumiewających informacji. Przede wszystkim okazało się, że na wolności gepardy nie biegają tak szybko, jak w niewoli. Najwyższa zanotowana prędkość nieco przekraczała 93 km/h. To jednak nie koniec niespodzianek. Średnia prędkość geparda podczas polowania wynosi "zaledwie" 53,6 km/h, zatem jest daleka od jego maksymalnych możliwości. Badania wykazały, że równie ważne co prędkość są inne cechy.

Moc wytwarzana przez zwierzę podczas przyspieszenia wynosi imponujące 120 watów na kilogram. To ponadczterokrotnie więcej niż moc wytworzona przez Usaina Bolta podczas bicia rekordu świata na 100 metrów w 2009 roku. Ponadto gepardy potrafią gwałtownie hamować i zmieniać kierunek. Podczas takiego manewru ich ciała absorbują enegię trzykrotnie szybciej niż ciała nalepszych koni do polo - zwierząt selekcjonowanych właśnie pod kątem wykonywania gwałtownych zwrotów. Połączenie tak zdobytych informacji z danymi satelitarnymi, pozwoliło stwierdzić, że gepardy bardzo często odnoszą sukcesy wśród gęstej roślinności, gdzie polowanie wymaga gwałtownych zwrotów i nagłych zmian prędkości. Zawsze myśleliśmy o gepardach jako o sprinterach, ale wygląda na to, że sprint to tylko część historii - mówi Wilson.

Naukowcy, którzy nie brali udziału w pracach grupy Wilsona, są równie zdumieni uzyskanymi wynikami. Specjaliści zastanawiają się teraz, czy tak samo polują gepardy żyjące na otwartych przestrzeniach oraz opracowują projekty wykorzystania podobnych obróż do badania ruchów innych gatunków.

gepard szybkość hamowanie przyspieszenie