Skatalogowano najrzadsze minerały

| Nauki przyrodnicze
Tianheng Han, MIT

Naukowcy skatalogowali najrzadsze minerały na Ziemi. Jest ich około 2500 i żaden z nich nie jest znany z więcej niż 5 lokalizacji. Stworzenie katalogu jest istotne z naukowego punktu widzenia, gdyż rzadkie minerały pozwalają nam poznać budowę naszej planety.

Lista najrzadszych minerałów ukaże się w piśmie American Mineralogist. jej autorami są doktor Robert Hazen z Carnegie Institution w Waszyngtonie oraz profesor Jesse Ausubel z The Rockefeller University w Nowym Jorku.

Dotychczas naukowcy zidentyfikowali ponad 5000 minerałów. Okazuje się, że mniej niż 100 z nich tworzy niemal całą skorupę ziemską. Cała reszta to rzadkie minerały. Ale najrzadsze z rzadkich, czyli około 2500, są znane z pięciu lub mniej lokalizacji - mówi Hazen. To te najrzadsze minerały mówią nam, w jaki sposób Ziemia różni się od Księżyca, Marsa czy Merkurego. Tam występują te same minerały, które powszechnie znajdujemy na Ziemi, ale to te najrzadsze czynią naszą planetę wyjątkową - dodaje. Takie minerały jak kobaltominit, abelsonit czy fingeryt powstają jedynie w idealnych warunkach. Mogą pojawić się tylko wówczas, gdy spotkają się odpowiednie składniki w odpowiednich proporcjach, przy dobranej co do stopnia temperaturze i precyzyjnie wybranym ciśnieniu. I mogą rozpaść się, gdy zetkną się z wodą czy światłem słonecznym.

Hazen i Ausubel podzielili 2500 wspomnianych minerałów na cztery szerokie kategorie opisujące warunki, w jakich powstały, jak rzadkie są tworzące je składniki, na ile są trwałe i jakie są ograniczenia w ich próbkowaniu. Fingeryt to idealny przykład czegoś niezwykle rzadkiego. Występuje on wyłącznie na krawędziach wulkanu Izalco w Salwadorze. To niezwykle niebezpieczne miejsce, w którym występują supergorące fumarole. Jest on niezwykle rzadkim wanadu i miedzi, które powstaje w wyjątkowych warunkach. Wystarczy lekko zmienić stosunek miedzi do wanadu, a otrzymuje się inny minerał. Gdy pada deszcz fingeryt rozpuszcza się - mówi doktor Hazen.

Doktor Hazen ma zresztą swój własny rzadki minerał. Hazenit występuje wyłącznie w jeziorze Mono w Kalifornii. Powstaje, gdy w wodzie występuje zbyt duże stężenie fosforu, a żyjące w jeziorze mikroorganizmy, by przetrwać, muszą usuwać go w własnych komórek. W wyniku tego procesu powstają niewielkie kryształy, które są niczym innym jak odchodami mikroorganizmów. To prawda, hazenit istnieje - mówi doktor Hazen.

minerał katalog Ziemia fingeryt hazenit