Neandertalczycy z chłodnych stepów też jedli rośliny

| Humanistyka
Photo: Amanda Henry

Neandertalczycy zamieszkujący chłodne regiony jedli o wiele więcej roślin niż dotąd sądzono. Takie wnioski wypływają z badań płytki nazębnej, przeprowadzonych przez Roberta Powera z Uniwersytetu w Lejdzie.

Dotąd zakładano, że 30-180 tys. lat temu rośliny stanowiły ważną część menu neandertalczyków ze śródziemnomorskich regionów Eurazji, ale nie odnosiło to do chłodnych regionów, takich jak tzw. stepy mamucie.

W czasie maksimum ostatniego zlodowacenia step mamuci był jednym z największych biomów, który rozciągał się od Hiszpanii, przez Eurazję, aż do Kanady i jej arktycznych wysp. Jego południową granicę stanowiły Chiny. Cechował go chłodny i suchy klimat. Roślinność była zdominowana przez produktywne trawy, zioła i zakrzewienia wierzbowe, a gros fauny stanowiły wielkie zwierzęta stadne: żubry, konie i mamuty włochate.

Paleoantropolodzy sądzili, że neandertalczycy ze stepów mamucich byli mięsożerni i jedli wyłącznie duże dzikie zwierzęta. Zakładali, że ograniczona dieta przyczyniła się do ich wyginięcia. Tymczasem Power odkrył, że nawet w tym chłodnym klimacie homonidy regularnie żywiły się roślinami.

Step mamuci nie jest dobrze rozumianym habitatem, bo przestał istnieć przez zmiany klimatu i wyginięcie megafauny. Niewykluczone, że był dla neandertalczyków o wiele bardziej użyteczny, niż sądziliśmy.

Power analizował mikrobotaniczne cząstki z płytki nazębnej neandertalczyków z 6 stanowisk archeologicznych, m.in. z Chorwacji, Włoch i Rosji. Wyniki uzyskane z analizy materiału z 48 zębów wskazują, że neandertalczycy ze wszystkich tych regionów regularnie jadali rośliny.

Holender ocenił miarodajność badania płytki jako metody rekonstrukcji diety, analizując płytkę grupy szympansów (zmarły one ostatnio z przyczyn naturalnych; ich dietę monitorowano przez 20 lat). Okazało się, że płytka rzeczywiści stanowi odzwierciedlenie menu z dłuższych okresów.

[...] Jedyną przyczyną zaskoczenia wynikami jest to, że oczekujemy, że pod względem poszukiwania/wyboru pożywienia neandertalczycy będą przypominać współczesnych zbieraczy-myśliwych. [...] W przeszłości postrzegaliśmy neandertalczyków jako prymitywnych jaskiniowców o bardzo podstawowym zachowaniu. Po uaktualnieniu danych uznajemy ich [z kolei] za bardzo współczesnych. To jednak nie oznacza, że powinniśmy ich upychać do szufladki - naszej własnej wersji człowieczeństwa.

neandertalczycy step mamuci rośliny dieta płytka nazębna cząstki mikrobotaniczne Robert Power