Zanieczyszczenia zmieniają profil zapachowy kwiatów

Składniki spalin sprawiają, że pszczoły nie są w stanie rozpoznać zapachu kwiatów.

Reaktywne zanieczyszczenia w spalinach diesla niszczą związki kluczowe dla zapachu kapusty rzepaku (Brassica napus). "Pszczoły miodne mają wrażliwy węch i wyjątkową zdolność uczenia oraz zapamiętywania nowych zapachów" - opowiada dr Tracey Newman z Uniwersytetu w Southampton.

Brytyjczycy odkryli, że spaliny diesla zmieniają profil woni kwiatów. Wg nich, zjawisko to może wpływać na skuteczność zbieraczą pszczół, a w konsekwencji na zapylanie i globalne bezpieczeństwo pokarmowe.

Podczas eksperymentów 8 związków odpowiadających za zapach kwiatów kapusty rzepaku mieszano w zapieczętowanych szklanych naczyniach z czystym powietrzem albo z powietrzem z dodatkiem spalin diesla (proporcje karenu-3, linalolu, aldehydu fenylooctowego, α-pinenu, α-terpinenu, α-farnesenu, p-cymenu i 2-fenyloetanolu odzwierciedlały stosunek, w jakim są one naturalnie emitowane przez B. napus). Średnią zawartość lotnych substancji w obu zestawach zlewek oraz zmiany składu zachodzące w naczyniach ze spalinami (w zestawieniu z naczyniami z czystym powietrzem) porównywano w 4 punktach czasowych: po 1 min, 30 min, 60 min i 120 min; naukowcy zastosowali chromatografię gazową ze spektrometrią mas. W ciągu minuty w powietrzu zanieczyszczonym dieslem zarówno α-farnesen, jak i α-terpinen, które stanowią, odpowiednio, 72,5% i 0,8% oryginalnej mieszanki zapachowej, stawały się niewykrywalne. Taki stan utrzymywał się do końca badania. W dowolnym punkcie czasowym zawsze jakieś dwa z pozostałych 6 związków ulegały znaczącemu zredukowaniu (zachodził spadek względnej obfitości). Co ciekawe, po godzinie pod wpływem spalin ilość p-cymenu okazała się znacząco podwyższona (odnotowywano wzrost względnej obfitości). Przy czystym powietrzu wszystkie osiem związków wykrywano po 2 h, co wskazuje na ich relatywną stabilność pod nieobecność diesla.

Kiedy naukowcy powtórzyli zabieg z gazami NO_x (tlenkiem i dwutlenkiem azotu), uzyskali analogiczne wyniki, co sugeruje, że to właśnie NO_x wpływały na zmianę profilu zapachowego. Zmodyfikowaną mieszankę prezentowano pszczołom, które jej nie rozpoznały.

Newman wyjaśnia, że choć NO_x są wyjątkowo reaktywnymi gazami powstającymi w wyniku spalania diesla i innych paliw kopalnych, to limity emisji dwutlenku azotu są regularnie przekraczane, zwłaszcza na terenach miejskich.

pszczoła zapach woń kwiat kapusta rzepak diesel NOx profil zanieczyszcznia spaliny dr Tracey Newman