Wielbłądzie ukojenie w bólu

| Medycyna
david_jones, CC

Przeciwciała podobne do odkrytych w 2007 r. u wielbłądów i lam pomogły w wyeliminowaniu objawów reumatoidalnego zapalenia stawów (RZS) o umiarkowanym-głębokim natężeniu.

Wzorując się na przeciwciałach, naukowcy z belgijskiej firmy biofarmaceutycznej Ablynx zaprojektowali lek ALX-0061, który blokuje receptory interleukiny-6 (IL-6). Ponieważ cytokina ta silnie pobudza procesy zapalne, prowadząc do obrzmienia i bolesności stawów, to gdy receptor IL-6 zostaje zablokowany, objawy ustępują. Co istotne, już od jakiegoś czasu wiedziano, że stężenia IL-6 są w surowicy chorych z RZS wyższe niż u osób zdrowych i pacjentów z chorobą zwyrodnieniową stawów (ChZS).

W ramach najnowszego studium 24 pacjentom przez pół roku podawano dożylnie jedną z 3 niezmiennych dawek ALX-0061 (8 osobom co 4 tygodnie aplikowano 1 mg/kg ALX-0061, 8 również co miesiąc 3 mg/kg i kolejnym 8 co 8 tygodni 6 mg/kg). Badacze uwzględnili też grupę kontrolną, która otrzymywała placebo. Gdy akademicy posłużyli się skalą DAS28, międzynarodowym narzędziem do oceny aktywności stanu zapalnego w 28 stawach, okazało się, że znaczący spadek wskaźnika DAS28 odnotowano aż u 63% leczonych osób. Przypomnijmy, że w przypadku tocilizumabu, który również jest inhibitorem receptora interleukiny-6 (de facto mamy do czynienia z humanizowanym mysim przeciwciałem monoklonalnym wiążącym receptor IL-6R), remisja występuje u "zaledwie" 30% pacjentów.

Jak podkreśla dr Josefin-Beate Holz, wskaźnik remisji był jeszcze większy u 8 ochotników, którym co miesiąc podawano 3 mg ALX-0061 na kg masy ciała. Naukowcy podejrzewają, że kluczem do sukcesu testowanego leku może być mniejszy rozmiar cząsteczek (w końcu Ablynx specjalizuje się w tzw. nanociałach - in. przeciwciałach jednodomenowych - a ALX-0061 jest jednym z nich). Potencjalnie zapewniają one szybszą i głębszą penetrację chorych stawów - podkreśla Edwin Moses, dyrektor wykonawczy firmy.

Przy wszystkich dawkach ALX-0061 był dobrze tolerowalny, a profil bezpieczeństwa wyglądał korzystnie na tle innych biologicznych leków przeciwreumatycznych modyfikujących przebieg choroby. Nie zaobserwowano żadnych istotnych klinicznie wzrostów poziomu lipidów (cholesterolu i trójglicerydów), neutropenii (obniżenia liczby granulocytów obojętnochłonnych poniżej 1500/μl) ani poważnych infekcji. W nielicznych przypadkach wystąpił przejściowy wzrost poziomu enzymów wątrobowych. Ponieważ epizody miały charakter lekki-umiarkowany, nie przerywano terapii.
Ablynx planuje testy zakrojone na szerszą skalę. Obecnie firma poszukuje partnera, który wziąłby na siebie ciężar współfinansowania przedsięwzięcia.

reumatoidalne zapalenie stawów RZS ALX-0061 przeciwciała humanizowane interleukina-6 IL-6 lama receptor blokowanie IL-6R