Prosty sposób na termity

| Nauki przyrodnicze

Zamiast toksycznych środków, do walki z termitami już niedługo może posłużyć... jedna z pochodnych glukozy. Związek ten unieszkodliwia mechanizmy obronne insektów, zaś ostatecznego zniszczenia szkodników dokonują bakterie i grzyby.

Odkrycia dokonał zespół prowadzony przez dr. Marka Bulmera z Towson University. Badacze wykorzystali niezwykły sposób, w jaki gniazda termitów są chronione przed atakami mikroorganizmów.

Zamiast klasycznego układu immunologicznego należącego do pojedynczego organizmu, termity wykorzystują odporność "stadną". Polega ona na stosowaniu enzymu zwanego glukanazą, zdolnego do niszczenia komórek wielu bakterii i grzybów. Jest on wydzielany przez termity, a następnie mieszany z materiałem, z którego budowane jest gniazdo. Dzięki temu funkcję "układu odpornościowego" przejmuje samo schronienie, nie zaś organizmy pojedynczych osobników.

Zespół dr. Bulmera postanowił odnaleźć związek, który byłby w stanie sparaliżować niezwykły mechanizm obronny insektów. Na podstawie symulacji komputerowych uznano, że idealnie będzie się do tego nadawał D-δ-glukonolakton, czyli jedna z pochodnych glukozy. Jak wykazały dalsze testy, substancja ta wiąże się z glukanazą i trwale blokuje jej aktywność, przez co otwarte zostają wrota zakażenia. Ostatecznego zniszczenia owadów, następującego już po kilku dniach od aplikacji, dokonują bakterie i grzyby naturalnie występujące w środowisku.

Ogromną zaletą nowego insektycydu jest jego występowanie w naturze i brak toksycznego działania na organizm człowieka. Co więcej, jest on biodegradowalny, co dodatkowo zwiększa bezpieczeństwo jego stosowania. 

Odkrycie dokonane przez zespół dr. Bulmera może mieć ogromne znaczenie dla gospodarki. Straty związane z atakami termitów są bowiem szacowane na astronomiczną kwotę 30 miliardów dolarów rocznie.

termit termity insektycyd glukanaza glukonolakton D-δ-glukonolakton glukoza