Ptak-ikona prawie wyginął na wolności

| Nauki przyrodnicze
Keith Allison, CC

Najnowsze badanie dzikich populacji żako (Psittacus erithacus), popularnych papug hodowlanych, wykazało, że na wolności ptaki te zostały niemal wytępione przez kłusownictwo i utratę habitatu.

W czasie 3-5-dniowych wypraw naukowcy przeszukiwali na terenie Ghany 42 komórki obszaru leśnego o powierzchni 100 km2. Prowadzili też zliczanie żako w 22 gniazdowiskach oraz wywiady z 900 osobami.

Podczas ponad 150 dni w terenie w 10 komórkach odnotowano 32 grupy papug (maksymalna wielkość stada sięgała 12 osobników). Wskaźnik spotkań wynosił 0,15 ptaka na godzinę i był ok. 15-krotnie niższy niż we wczesnych latach 90.

Nie znaleziono żadnego aktywnego gniazdowiska. W 3 rejonach, z których każdy mieścił 20 lat temu od 700 do 1200 ptaków, dostrzeżono zaledwie 18 żako.

Wywiady ujawniły, że papugi polegają na bardzo wysokich drzewach, które odgrywają ważną rolę w handlu, np. migdałecznikach okazałych (Terminalia superba) czy puchowcach pięciopręcikowych (Ceiba pentandra). Respondenci uznali, że głównymi przyczynami zmniejszenia liczebności żako są wycinka pod uprawę roli (42%) oraz wyrąb na potrzeby handlu (37%).

Szacuje się, że od 1992 r. Ghana straciła 90-99% populacji żako. Nie ma dowodów na to, by poza jednym lub dwoma miejscami, w jakiejkolwiek części zachodnioafrykańskiego zasięgu występowania P. erithacus spadki liczebności były mniejsze.

To skrajnie duże spadki liczebności [...]. Jeśli nie będziemy ostrożni, dzikie żako znikną nie tylko z krajobrazu zachodniej Afryki, ale i z ludzkich wspomnień - podsumowuje autor badania opublikowanego na łamach pisma Ibis prof. Stuart Marsden.

żako Psittacus erithacus Ghana dzika populacja kłusownictwo wyrąb lasu habitat Stuart Marsden