Starsi i bystrzejsi

Jak sugerują nowe badania, starsi ludzie mogą być lepsi od młodszych w postrzeganiu szczęścia oraz gorsi w wykrywaniu strachu. Odkrycie to potwierdza tezę, że człowiek z wiekiem łagodnieje.

Wcześniejsze studia nad zachowaniem wskazywały, że starsze osoby są stabilniejsze emocjonalne od młodzików. Leanne Williams z Westmead Hospital w Nowej Południowej Walii (Australia) i jej zespół chcieli zrozumieć, w jaki sposób biologiczne przemiany mogłyby wyjaśnić to zjawisko. Dlatego poprosili 242 ochotników w wieku od 12 do 79 lat o ocenę serii zdjęć twarzy wyrażających różne emocje. Spośród innych, obrazujących smutek, złość i wstręt, mieli oni wybrać fotografie przedstawiające szczęście i strach. W czasie, gdy wykonywali zadanie, aktywność ich mózgu monitorowano za pomocą funkcjonalnego rezonansu magnetycznego (fMRI). Wyniki wskazywały, że staruszkowie trafniej rozpoznawali szczęście, podczas gdy nastolatki lepiej radziły sobie z przestraszonymi wyrazami twarzy.

Na zapisach fMRI można było zauważyć, że region mózgu związany z kontrolą emocji (przyśrodkowa kora przedczołowa) był podczas oglądania przestraszonych twarzy bardziej aktywny u ludzi starszych niż u młodszych. Skądinąd zaś wiadomo, że obszar ten hamuje inną część mózgu — jądro migdałowate — odpowiedzialną za uczucie strachu.

Dokładna przyczyna tej różnicy międzypokoleniowej nie jest znana, ale badania na gryzoniach sugerowały, że chronicznie wysoki poziom hormonów stresu zwanych glukokortykoidami może obniżyć aktywność przyśrodkowej kory czołowej. Jason Radley z Salk Institute for Biological Studies w La Jolla zauważa, że wszystkie te zmiany w mózgu są wynikiem hormonalnego oddziaływania na tkanki przez dłuższy czas.

Antropolog Helen Fisher z Rutgers University w Nowym Brunszwiku posuwa się nawet o krok dalej, twierdząc, że łagodnienie z wiekiem może być korzyścią ewolucyjną. Przypuszcza ona, iż nasi polujący przodkowie mogli czerpać korzyści z obecności starszych osób ze spokojnym i optymistycznym podejściem do rozsądzania wewnątrzgrupowych sporów.