Bakchanci na panterach - 2 rzeźby z brązu przypisywane Michałowi Aniołowi

| Humanistyka
Fitzwilliam Museum, Cambridge

Dotąd sądzono, że nie przetrwała ani jedna rzeźba z brązu autorstwa Michała Anioła. Teraz naukowcy sądzą, że zidentyfikowali aż dwie. Przedstawiają one mężczyzn na panterach.

Renesansowy mistrz stworzył je krótko po marmurowym Dawidzie, na jakiś czas przed rozpoczęciem prac nad plafonowymi freskami Kaplicy Sykstyńskiej. Jeden z jeźdźców jest młody i atletyczny, drugi starszy i gibki. Figurki powiązano po raz pierwszy z Michałem Aniołem w XIX w., kiedy znalazły się w kolekcji Adolphe'a de Rothschilda. Ponieważ jednak nie są podpisane ani udokumentowane, tezę tę odrzucono i przez ostatnie 120 lat autorstwo przypisywano innym utalentowanym rzeźbiarzom.

Zmieniło się to, gdy jesienią zeszłego roku emerytowany profesor historii sztuki Uniwersytetu w Cambridge Paul Joannides przypomniał sobie o nich w kontekście rysunku jednego z uczniów Michała Anioła, który obecnie znajduje się w zbiorach Musée Fabre w Montpellier.

A Sheet of studies with Virgin embracing Infant Jesus z circa 1508 r. to wierna kopia nieco wcześniejszych utraconych szkiców samego mistrza. W jednym z rogów widnieje kompozycja z umięśnionym młodzikiem dosiadającym pantery. Poza bardzo przypomina młodzieńca z brązu, a styl rysowania (energiczny i urywany) jest typowy dla projektów rzeźb Michała Anioła.

Odkrycie Joannidesa zainspirowało specjalistów z całego świata, którzy zaczęli porównywać figurki z brązu z innymi dziełami Michała Anioła i stwierdzili, że styl oraz anatomia przypominają jego prace z 1500-1510 r. Data pasuje do wstępnych wyników analiz, ale badania nadal trwają. Pełniejsze rezultaty zostaną zaprezentowane na konferencji 6 lipca.

Wiele osób mylnie sądzi, że Michał Anioł rzeźbił niemal wyłącznie w marmurze, choć udokumentowano, że sporządził brązowego Dawida dla francuskiego granda oraz figurę papieża Juliusza II. Niestety, pierwsza zniknęła w czasie Wielkiej Rewolucji Francuskiej, a drugą przetopiono na potrzeby artylerii zaledwie 3 lata po powstaniu.

Rzeźby mężczyzn na panterach trafiły na wystawę poprzedzającą 200-lecie Fitzwilliam Museum w 2016 r. oraz kolejną ważną wystawę Treasured Possessions.

 

Michał Anioł brąz rzeźba pantera mężczyzna szkic Musée Fabre Paul Joannides