Pierwsze zdjęcie Webba pozwoliło na określenie odległości do niemal 200 galaktyk

| Astronomia/fizyka
NASA

Ponad rok temu, 11 lipca 2022 roku, zaprezentowano światu pierwsze zdjęcie wykonane przez Teleskop Webba, tzw. Webb's First Deep Field. Zobaczyliśmy na nim gromadę galaktyk SMACS 0723, która zawiera co najmniej 7000 galaktyk. Gromada ta jest od lat fotografowana przez Hubble'a i inne teleskopy, wykorzystywana jest też jako soczewka grawitacyjna, dzięki której możemy zobaczyć bardziej odległe obiekty. Dotychczas jednak naukowcy nie potrafili dokładnie określić odległości do poszczególnych galaktyk w SMACS 0723. Udało się to dopiero dzięki zdjęciu Webba.

Fotografia wykonana przez wyjątkowy teleskop pozwoliła naukowcom na zbadanie przesunięcia ku czerwieni niemal 200 galaktyk. Przesunięcie ku czerwieni jest zjawiskiem fizycznym polegającym na przesunięciu – wraz z rosnącą odległością – linii widmowych promieniowania elektromagnetycznego w stronę światła czerwonego, o większych długościach fali. Im bardziej odległy od nas obiekt, tym większe przesunięcie ku czerwieni emitowanego przezeń promieniowania. Pomiary przesunięcia ku czerwieni galaktyk w SMACS 0723 wykonano dzięki zainstalowanemu na Webbie urządzeniu NIRISS. Jest ono idealne do takich badań, gdyż może jednocześnie mierzyć przesunięcie ku czerwieni setek galaktyk, stwierdził główny autor badań, doktor Gaël Noirot z Saint Mary’s University w Halifaksie. A ich współautor, profesor Marcin Sawicki, przewodniczący Canada Research na Saint Mary's, dodał, że dzięki Webbowi i prowadzonym na kanadyjskiej uczelni badaniom uzyskano największy spektroskopowy katalog tego typu z wiarygodnymi pomiarami przesunięcia ku czerwieni.

Zdjęcie z Webba pozwoliło nie tylko na przeprowadzenie bardziej szczegółowych pomiarów niż dotychczas, ale również na odkrycie wielu nieznanych dotychczas galaktyk. Naukowcy zyskali dzięki niemu więcej danych na temat ewolucji tych obiektów oraz rozkład ciemnej materii.

Na fotografii zauważono też coś jeszcze – trzy obszary o dużym zagęszczeniu galaktyk. Mogą być to nieznane dotychczas gromady położone w odległości od 8 do 10 miliardów lat świetlnych od Ziemi.

Gromada SMACS 0723 znajduje się w odległości około 4,6 miliarda lat świetlnych. Katalog z dokładnymi pomiarami przesunięcia ku czerwieni 190 galaktyk w tej gromadzie został opublikowany na łamach Monthly Notices of the Royal Astronomical Society.

Pierwsze zdjęcie Webba pozwoliło na określenie odległości do niemal 200 galaktyk