Stan zapalny osłabia połączenia w obrębie układu nagrody

| Psychologia
Felger et al., Molecular Psychiatry (2015)

We krwi ok. 1/3 pacjentów z depresją występuje wysoki poziom markerów stanu zapalnego. Nowe badanie wskazuje, że przewlekły stan zapalny ma związek z uporczywymi objawami depresji, np. anhedonią.

Anhedonia, utrata zdolności do odczuwania przyjemności, to główny objaw depresji opornej na leczenie. Niektórzy pacjenci przyjmujący antydepresanty nadal cierpią na anhedonię. Nasze dane pokazują, że hamowanie stanu zapalnego lub jego wpływu na mózg może wyeliminować to zjawisko [...] - wyjaśnia prof. Jennifer Felger ze Szkoły Medycyny Emory University.

W badaniu 48 osób z depresją wysokie stężenia białka C-reaktywnego (CRP) powiązano z "niepowodzeniami komunikacyjnymi" (zaburzeniami łączności funkcjonalnej) obszarów mózgu odpowiedzialnych za motywację i odpowiedź na nagrodę.

Zespół Felger stwierdził, że u osób z wysokim CRP występuje brak łączności funkcjonalnej między brzuszno-przyśrodkową korą przedczołową (ang. ventromedial prefrontal cortex, VMPFC) i brzusznym prążkowiem. Dla odmiany u pacjentów z niskim CRP rejony te są dobrze skomunikowane. Wysokie stężenia CRP korelowały także z tym, co o anhedonii mówili sami pacjenci.

Interesujemy się tymi regionami mózgu, ponieważ dobrze zdajemy sobie sprawę z roli, jaką spełniają w reakcji na nagrodę. Psychiatrzy wspominają też o zmniejszonej aktywacji tych obszarów, obserwowanej w przeszłości u osób przyjmujących leki immunostymulujące z powodu zakażenia wirusem zapalenia wątroby typu C czy nowotworów. Wg nich, zmniejszone pobudzenie może świadczyć o ich wrażliwości na stan zapalny.

Autorzy raportu z pisma Molecular Psychiatry dodają także, że niska łączność funkcjonalna między innym rejonem prążkowia a VMPFC skutkowała wolniejszą motoryką, mierzoną za pomocą prędkości stukania palcem.

W części obrazowej badania ochotnicy przez co najmniej 4 tygodnie nie przyjmowali antydepresantów, leków przeciwzapalnych oraz innych medykamentów. CRP mierzono na kilku wizytach (w ten sposób upewniano się, że poziom białka C-reaktywnego był stały).

Warto przypomnieć, że wcześniejsze badanie osób z trudną do leczenia depresją wykazało, że występuje u nich poprawa po podaniu przeciwciała monoklonalnego infliksymabu.

W kolejnym etapie badań Folger chce sprawdzić, czy podanie lewodopy (prekursora dopaminy) może poprawić łączność w regionach układu nagrody. Wcześniejsze badania Folger na naczelnych nieczłowiekowatych pokazały bowiem, że stan zapalny prowadzi do zmniejszonego uwalniania dopaminy.

depresja anhedonia układ nagrody prążkowie brzuszno-przyśrodkowa kora przedczołowa łączność funkcjonalna białko C-reaktywne CRP Jennifer Folger