Po nitce do kłębka, czyli od piwnicy na wina do etruskich piramid

Dzięki wyrzeźbionym w ścianie schodom archeolodzy zorientowali się, że to, co obecnie spełnia rolę piwnicy na wina, jest szczytową częścią etruskiej piramidy. Do odkrycia doszło w Orvieto w środkowych Włoszech.

Piramidę wykuto na płaskowyżu z tufu wapiennego. W górnej części, którą we współczesnych czasach przerobiono na piwnicę na wina, zauważyliśmy serię wykutych w ścianie starożytnych schodów. Z całą pewnością była to konstrukcja etruska - opowiada David B. George z College'u Świętego Anzelma.

Gdy zaczęły się wykopaliska, George i Claudio Bizzarri z Parco Archeologico Ambientale dell'Orvietano zauważyli, że ściany zbiegają się stożkowato, przypominając pokrojem piramidę. Pod piwnicą znaleziono etruskie tunele, co sugerowało, że niżej mogą się znajdować kolejne poziomy. I rzeczywiście - pod piętrem z połowy XX w. włosko-amerykańska ekipa natrafiła na poziom średniowieczny. Bezpośrednio pod nim leżała warstwa z różnymi artefaktami, m.in. attycką ceramiką reprezentującą styl czerwonofigurowy (z połowy V w. p.n.e.), ceramiką etruską z inskrypcjami z V-VI w. p.n.e. oraz obiektami, które wg datowania, mają ponad 3 tys. lat.

Przebijając się przez tę warstwę, naukowcy odkryli ok. 150 cm sterylnego wypełnienia, zrzuconego przez otwór w szczycie konstrukcji. Pod tym materiałem znajdowała się następna, tym razem brązowa [a nie szara] warstwa [...]. Co ciekawe, na ścianie nadal widać kamienne schody, zastanawiamy się więc, gdzie jeszcze nas doprowadzą - podkreśla Bizzarri.

Na razie archeolodzy pokonali ok. 3 m. Na tej głębokości napotkali tunel prowadzący do innej piramidy, która powstała przed V w. p.n.e. Bizzarri sądzi, że pod Orvieto znajduje się co najmniej 5 piramid. Dotąd dotarto do 3. Na pewno nie są one kamieniołomami ani cysternami. Nie minę się z prawdą, stwierdzając, że nigdzie indziej we Włoszech nie odnotowano istnienia tego typu konstrukcji. George sądzi, że piramidy spełniały jakieś funkcje religijne albo były grobowcami.

piramida Etruskowie Orvieto David B. George Claudio Bizzarri