Znaleziono najstarszą kościaną ozdobę nosa

| Humanistyka
Michelle Langley, Australian National University

Tradycja przekłuwania sobie nosa przez ludzi liczy sobie co najmniej 46 000 lat. Na tyle bowiem oszacowano wiek spreparowanej kości kangura, która wygląda tak, jakby była noszona w przekłutym nosie. Jest to najstarsza znana nam biżuteria z kości należąca do Homo sapiens. Odkrycie wskazuje, że pierwsi ludzie, którzy dotarli do Australii przed około 50 000 laty byli równie zaawansowani pod względem kulturowym, co ich pobratymcy z Afryki czy Europy.

Odkrycia kości dokonała Sue O'Connor z Australijskiego Uniwersytetu Narodowego. Badania mikroskopowe ujawniły, że 13-centymetrowa kość była obrabiana za pomocą kamiennych narzędzi i ozdobiono ją czerwoną ochrą. Wygląd kości, fakt jej pomalowania oraz wzorce zużycia wskazują na jej duże podobieństwa do współcześnie używanych kostnych ozdób nosa.
Australijscy Aborygeni jeszcze niedawno powszechnie ozdabiali nosy kośćmi. Znaczenie ozdób różniło się jednak u różnych grup. U jednych grup takie ozdoby były noszone tylko przy specjalnych okazjach, u innych mogli je nosić wyłącznie starsi członkowie plemienia, a u jeszcze innych nie było żadnych ograniczeń. Współcześnie u wielu kultur, także w kulturze zachodniej, praktykuje się przekłuwanie przegrody nosowej i noszenie w niej ozdób.

W Afryce kości są używane jako narzędzie od ponad miliona lat. Jednak najstarsza znana biżuteria z kości odkryta na Czarnym Lądzie liczy sobie 15 000 lat. Australijscy uczeni mówią, że nie jest wykluczone, iż niektóre kostne ozdoby z Afryki zostały nieprawidłowo zakwalifikowane jako narzędzia. Ich zdaniem taka pomyłka jest bardziej prawdopodobna niż to, że kostne ozdoby wymyślono w Australii.

Znalezienie liczącej 46 000 lat kostnej ozdoby w Australii wskazuje, że nieprawdziwa jest teoria mówiąca, iż pierwsi mieszkańcy Australii utracili zdolności wytwórcze, które człowiek nabył w Afryce. Narodziła się ona dlatego, że dotychczas znajnowano niewiele starych narzędzi i ozdób z kości. To znalezisko pokazuje, że ludzie w Australii byli równie zdolni do złożonych zachowań, co ludzie w innych częściach świata. Niezależnie od tego, czy artefakt ten był igłą do szycia czy ozdobą nosa, jest on dowodem na zdolność do skomplikowanych działań - mówi Ian Lilley z Univesity of Queensland.

Najstarszą biżuterią wykonaną przez Homo sapiens są naszyjniki z muszli sprzed 100 000 lat znalezione w Afryce i na Bliskim Wschodzie. Niewykluczone jednak, że na tym polu wyprzedzili nas neandertalczycy. W Chorwacji na stanowisku Krapina znaleziono szpony orła przed 130 000 lat. Pewne ich cechy wskazują, że mogły być noszone jako naszyjnik lub bransoleta.

Australia kość ozdoba nosa