Dwa gatunki zamiast jednego

| Nauki przyrodnicze
Washington Tapia

Naukowcy pracujący na Wyspach Galapagos stwierdzili, że wbrew temu, co dotąd myślano, na Santa Cruz żyją 2, a nie 1 gatunek olbrzymiego żółwia. Odkrycie nowego gatunku - żółwia ze wschodniej Santa Cruz (Chelonoidis donfaustoi) - opisano na łamach pisma PLoS ONE.

To mała, izolowana grupa żółwi, która nigdy wcześniej nie przyciągała uwagi biologów. Teraz już wiemy, że to zwierzęta tak samo unikatowe jak inne gatunki żółwi z archipelagu. Ich odkrycie i formalne opisanie powinno sprawić, że otrzymają one uwagę naukową i konserwacyjną, jakiej potrzebują, by się w pełni odrodzić - podkreśla dr James Gibbs z Uniwersytetu Stanowego Nowego Jorku (SUNY), który brał także udział w wyprawie mającej określić zasięg nowego gatunku.

Łacińska nazwa gatunku ma uhonorować długoletniego strażnika Parku Narodowego Galapagos Fausta Llerenę Sáncheza - znanego lepiej jako Don Fausto - którego metody są nadal wykorzystywane przy rozrodzie zagrożonych żółwi.

Don Fausto poświęcił 43 lata (1971-2014) ochronie żółwi. Był głównym opiekunem w Centrum Rozrodu i Hodowli Żółwi na Santa Cruz, które obecnie nosi jego imię. Odtworzenie kilku populacji żółwi to pokłosie wysiłków właśnie Sáncheza.

Niełatwo rozmnażać żółwie w niewoli. Don Fausto nie miał ani zbyt wiele zasobów, ani wskazówek. Do wszystkiego doszedł dzięki bacznej obserwacji, dużej kreatywności, inteligencji oraz olbrzymiej przedsiębiorczości - opowiada Gibbs, dodając, że strażnik z sukcesami rozmnażał żółwie z Galapagos w czasie, gdy nie udawało się to wielu ogrodom zoologicznym z całego świata.

Na Santa Cruz żyją 2 populacje: 1) duża z zachodniej strony wyspy, z terenu zwanego Rezerwatem oraz 2) mniejsza ze wschodu, ze stoków wzgórza Cerro Fatal. Dotąd naukowcy myśleli, że należą one do tego samego gatunku. Genetyczne i morfologiczne analizy przeprowadzone przez międzynarodowy zespół dr Giselli Caccone z Uniwersytetu Yale pokazały jednak, że reprezentują one dwa gatunki: żółwia z zachodniej Santa Cruz (Chelonoidis porteri) i żółwia ze wschodniej Santa Cruz (Ch. donfaustoi).

Chelonoidis donfaustoi żółw Santa Cruz Galapagos Fausto Llerena Sánchez Don Fausto James Gibbs