Gigantyczny Lodowiec Thwaites jest bardziej niestabilny niż sądzono

| Nauki przyrodnicze
NASA/James Yungel

Glacjolodzy z USA, Kanady i Finlandii znaleźli dowody, że ciepłe wody oceaniczne wdzierają się na wiele kilometrów pomiędzy gigantyczny Lodowiec Thwaites, a podłoże skalne, na którym spoczywa. Thwaites to najbardziej niestabilna część Antarktyki. Zawiera tyle lodu, że jego całkowite roztopienie się, oznaczałoby podniesienie poziomu oceanów o 60 centymetrów. Obawiam się, że obecnie niedoszacowujemy tempa zmian zachodzących na tym lodowcu. A zmiany te mogą mieć katastrofalne skutki dla społeczności żyjących na wybrzeżach całego świata, mówi współautorka badań, profesor Christine Dow z kanadyjskiego University of Waterloo.

Uczeni opisali na łamach PNAS wyniki badań przeprowadzonych pomiędzy marcem a czerwcem 2023 za pomocą ICEYE. To konstelacja satelitów znajdujących się na orbicie polarnej, które wykorzystują urządzenie InSAR – interferometer synthetic aperture radar – do ciągłego monitorowania zmian na powierzchni Ziemi. Dzięki temu, że ICEYE ciągle przelatują nad tymi samymi obszarami, dostarczają szczegółowych danych dotyczących badanego obszaru. W tym przypadku naukowcy zauważyli unoszenie się, opadanie i wyginanie Thwaites.

ICEYE dostarczył nam serii danych z codziennych obserwacji, w których widzimy zmiany przebiegające w cyklu pływów oceanicznych. W przeszłości dysponowaliśmy sporadycznie zbieranymi danymi i na podstawie tych niewielu informacji trudno było stwierdzić, co tak naprawdę się dzieje. Teraz mamy ciągły zestaw danych, który możemy porównać z pływami. I widzimy, jak przypływ i odpływ wpływają na lodowiec. Czasami woda wdziera się naprawdę daleko i zostaje uwięziona. Dzięki ICEYE po raz pierwszy możemy badać te zmiany, stwierdza główny autor, profesor Eric Rignot z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Irvine. InSAR bada zmiany z centymetrową dokładnością, a częstotliwość przelotu satelitów nad tym samym obszarem zapewnia duża rozdzielczość czasową.

Rignot od dekad bada wpływ zmian klimatu na prądy oceaniczne. Głęboko położone wody są silnie zasolone, zamarzają przy temperaturze -2 stopni Celsjusza. Różnica pomiędzy ich temperaturą, a temperaturą lodu jest na tyle duża, że prowadzą do intensywnego topnienia lodowca. Teraz, dzięki ICEYE, naukowcy lepiej rozumieją, co dzieje się zarówno z wodą morską, jak i wodą z topnienia lodu. Część z niej przemieszcza się pomiędzy podłożem skalnym, a spoczywającym na nim lodowcem, ale część zostaje uwięziona w zagłębieniach terenu. Panujące tam ciśnienie jest tak duże, że unosi lód, prowadząc do wyginania się lodowca, które rejestrowane jest przez satelitę.

Na podstawie badań naukowcy stwierdzili, że w czasie pływów woda wdziera się na głębokość 2-6 kilometrów pomiędzy lodowiec a skały. Dodatkowo w czasie pływów wiosennych przebywa dodatkowe 6 kilometrów. Wdzieranie się wody morskiej na takie odległości w głąb podłoża skalnego, na którym spoczywa lodowiec, oznacza, że jest on znacznie bardziej niestabilny niż się nam wydawało.

Niedawno informowaliśmy o badaniach, których autorzy stwierdzili, że topnienie Thwaites rozpoczęło się w latach 40. XX wieku.

Gigantyczny Lodowiec Thwaites jest bardziej niestabilny niż sądzono