Enigma na wystawie

| Humanistyka
National Archaeological Museum in Athens

Na wystawie Unseen Museum w Narodowym Muzeum Archeologicznym w Atenach można do 26 marca oglądać 36-cm figurkę z ptasią głową, którą specjaliści nazywają enigmą sprzed 7 tys. lat. Nie wiadomo bowiem, czym jest ani skąd pochodzi.

Rzeźba powstała w późnym neolicie (3300-4500 r. p.n.e.). Jej autor bardzo się napracował, bo tworzył bez pomocy metalowych narzędzi w granicie, bardzo twardej skale.

Muzealnicy przypominają, że tylko 5% neolitycznych figurek mierzy powyżej 35 cm. Człowiek-ptak ma głowę z dziobem, wydatny brzuch i płaskie plecy. Nogi w postaci cylindrów są na pewnej wysokości odcięte, co utrudnia stabilne ustawienie. Szarawy kolor to efekt polerowania (w okolicy łonowej widać naturalny, jaśniejszy, kolor kamienia).

Figurka jest aseksualna - nie widać piersi ani genitaliów. Trudno jednak powiedzieć, czy to skutek problemów z obróbką twardego materiału bez metalowych narzędzi, czy celowy zabieg, który może rzucić nieco światła na znaczenie płci w społeczeństwie neolitycznym. Owszem, to może być sylwetka ciężarnej [sugerowałby to powiększony brzuch], ale brakuje piersi, za pomocą których w neolicie przedstawiano kobiece ciało. Nie ma też narządów męskich [...] - wyjaśnia Katya Manteli i dodaje, że rzeźba może przedstawiać człowieka z ptasią twarzą albo ptasi byt, który nie ma nic wspólnego z człowiekiem i odnosi się raczej do ideologii i symbolizmu neolitu.

Eksperci nie są też pewni pochodzenia figurki, bo należy ona do prywatnej kolekcji. Sugerują powiązania z północną Grecją - Tesalią lub Macedonią.

Unseen Museum figurka granit późny neolit ptak enigma Narodowe Muzeum Archeologiczne Ateny Katya Manteli