W grobowcu nieznanego wcześniej króla Majów odkryto wspaniałą maskę z jadeitu

| Humanistyka
Francisco Estrada-Belli/Tulane University

W królewskim pochówku w Chochkitam w pobliżu Petén w Gwatemali znaleziono wspaniałą jadeitową maskę. Przedstawia ona boga burzy. Maskę wykonano z kawałków jadeitu, a oczy i usta wypełniono muszlami małży z rodzaju zawiaśników (Spondylus). Dzięki półprzezroczystym muszlom maska prezentuje się szczególnie wspaniale, gdy jest podświetlona od tyłu. Zabytek datowany jest na rok 350.

Francisco Estrada-Belli/Tulane University Tulane University Francisco Estrada-Belli/Tulane University

Piramida w Chochkitam umykała uwadze archeologów, jest ukryta pod gęstą roślinnością. Wiedzieli jednak o niej złodzieje, którzy ją eksplorowali. W 2021 roku naukowcy mapujący strukturę za pomocą LIDAR zauważyli komorę grobową, do której przestępcy nie zdołali dotrzeć.

Archeolodzy podjęli więc wykopaliska i w końcu trafili na kości oraz kamienną skrzynkę z przedmiotami ofiarnymi. Znajdował się w niej garnek, muszle ostryg, kawałek kości oraz jadeitowe kostki. Jak się okazało, były to kawałki maski. Zabytki te, umiejscowienie komory grobowej oraz dwie duże plakietki z jadeitu, 13 muszli małży Spondylus oraz żądło płaszczki – odniesienie do męskości – dowiodły, że mamy tutaj do czynienia z pochówkiem lokalnego władcy.

Znaleziska przewieziono do Holmul Archeological Project Laboratory w mieście Antigua, gdzie zajęli się nimi eksperci. Z kawałków jadeitu złożyli wspaniałą maskę. A jeden z nich zauważył, że na kościach, które początkowo uznano za szczątki zmarłego, znajdują się delikatne nacięcia. Dwie kości nie należały do zmarłego, ale dzięki nim odkryto, kim był. Co niezwykłe, jedno z przedstawień pokazuje króla trzymającego głowę majańskiego boga. Tego samego, którego reprezentuje jadeitowa maska. Specjalista od epigrafii Majów, Alexandre Tokovinine z University of Alabama, odczytał napis na kościach. Dowiedzieliśmy się zatem, że władca nazywał się Itzam Kokaj Bahlan (bóg słońca/ptak/jaguar). Natomiast bóg znany jest archeologom jako Yax Wayaab Chanhk G1 i został opisany jako „pierwszy czarnoksiężnik bóg deszczu”.

Władca Chochkitam żył około 350 roku, czyli na początku epoki klasycznej Majów. Inne dowody znalezione w miejscu wykopalisk wskazują, że był wasalem znacznie potężniejszych władców. W tym czasie dominującymi ośrodkami były Tikal i Teotihuacan.

Grobowiec Bahlana może rzucić wiele światła na słabo poznany wczesny okres klasyczny kultury Majów. Dlatego prace wykopaliskowe są kontynuowane w nadziei, że dowiemy się czegoś więcej na temat stosunków królów Chochkitam z ówczesnymi potęgami świata Majów.

W grobowcu nieznanego wcześniej króla Majów odkryto wspaniałą maskę z jadeitu