Gorące burze piaskowe zwiększają ryzyko zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych

| Medycyna
EladeManu, CC

Ekspozycja na unoszący się w powietrzu kurz i wysokie temperatury są ważnymi czynnikami ryzyka bakteryjnego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych.

Autorzy publikacji z Journal of Allergy and Clinical Immunology podkreślają, że przyszłym wybuchom epidemii choroby w afrykańskim pasie zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych można zapobiegać (i ewentualnie minimalizować skutki), monitorując klimat i stosując proste środki zaradcze.

Naukowcy przypominają, że w regionie Sahelu występuje największa liczba przypadków bakteryjnego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych na świecie. Wcześniejsze badania sugerowały, że czynniki klimatyczne odgrywają pewną rolę w wybuchach epidemii, ale niewiele wiedziano o szczegółowych mechanizmach.

Teraz interdyscyplinarny zespół z Liverpoolu, Nigeru i Malawi ustalił, że wdychanie unoszącego się w powietrzu kurzu i cząstek piasku znacząco zwiększa ryzyko zakażenia dwoinką zapalenia płuc (Streptococcus pneumoniae) oraz rozprzestrzenienia się bakterii z nosa i gardła do płuc, mózgu i krwi, gdzie może ona wywołać zagrażające życiu choroby, takie jak zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych czy płuc.

Klimatolodzy i epidemiolodzy pracujący w Nigerze przez 8 lat analizowali występowanie chorób i pogodę i zauważyli, że wybuchy epidemii zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych występowały krótko po burzach piaskowych i ekstremalnych upałach.

Niger znajduje się w samym środku pasa zapalenia opon, który biegnie z zachodu na wschód Afryki tuż pod Saharą. Burze piaskowe z wiatrem wiejącym od pustyni podnoszą duże ilości piasku i kurzu, które znacząco ograniczają widoczność i podnoszą temperaturę - wyjaśnia dr Daniel Neill. Wykazaliśmy, że zarówno wdychanie kurzu, jak i ekspozycja na wysokie temperatury są czynnikami ryzyka rozwoju zagrażających życiu inwazyjnych zakażeń bakteryjnych, a kiedy czynniki te wystąpią razem, tak jak ma to miejsce w Nigerze, ryzyko jeszcze się zwiększa.

Przeprowadzone w Liverpoolu badania z zakresu bakteriologii eksperymentalnej, immunologii oraz biologii zakażeń pozwoliły sporządzić model, który ilustruje, jak czynniki klimatyczne wpływają na podatność na zakażenia S. pneumoniae. Okazało się, że ekspozycja na kurz i gorąco zwiększa liczbę bakterii w górnych drogach oddechowych, upośledza aktywność komórek odpornościowych i zwiększa uwalnianie toksyn bakteryjnych. Wskutek tego poważne zakażenia są częstsze, obserwuje się też bardziej nasilony stan zapalny, uszkodzenia tkanek narządów i rozprzestrzenienie bakterii do płuc, mózgu i krwi.

bakteryjne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych dwoinka zapalenia płuc zakażenie upał piasek Sahel Daniel Neill