Wulkan Tambora wpłynął na wynik bitwy pod Waterloo

| Ciekawostki

Erupcja wulkanu Tambora mogła w znacznej mierze przyczynić się do wyniku jednej z najważniejszych bitew w dziejach, klęski Napoleona pod Waterloo. Ciężkie opady deszczu przeszły nad Waterloo w noc poprzedzającą bitwę pomiędzy Napoleonem a koalicją jego wrogów. Cesarz Francuzów, którego poważny atut stanowiła silna artyleria, postanowił poczekać, aż grunt obeschnie na tyle, by móc użyć armat. Ta zwłoka przyczyniła się do jego klęski. Początkowo wygrywana przezeń bitwa, którą toczył przeciwko oddziałom Wellingtona, całkowicie zmieniła przebieg, gdy z odsieczą przybyło ponad 50 000 Prusaków pod komendą von Blüchera. Napoleon przegrał, abdykował i został zesłany na Wyspę Świętej Heleny, gdzie spędził ostatnie lata życia.

Jaki związek z bitwą, która zmieniła oblicze świata, miał indonezyjki wulkan Tambora, do którego erupcji doszło 2 miesiące wcześniej? Otóż seria eksperymentów wykonanych przez doktora Matthew Genge'a z Imperial College London wykazała, że naładowany elektrycznie popiół z wulkanu wzniósł się aż do jonosfery i tam przyczynił się do utworzenia chmur, które sprowadziły deszcze nad Europę.

Dotychczas nie sądzono, by podczas erupcji wulkanu popiół mógł zawędrować aż tak wysoko. Jednak, jak się okazuje, siły elektrostatyczne spowodowały, że trafił on nawet na wysokość 100 kilometrów.

Wulkan Tambora, który wybuchł na indonezyjskiej wyspie Sumbawa, zabił 100 000 ludzi i spowodował, że rok 1816 stał się znany jako „rok bez lata”. Dotychczas sądzono, że materiał wyrzucony w czasie erupcji został uwięziony w niższych partiach atmosfery. Gaz wulkaniczny i popiół mają ujemne ładunki elektryczne, gaz odpycha popiół, kierując go w stronę górnych partii atmosfery, mówi Genge. Wyniki jego eksperymentów zgadzają się z doniesieniami o historycznych erupcjach.

Jako, że niewiele wiemy o pogodzie z roku 1815 doktor Gege przyjrzał się danym pogodowym po erupcji Krakatau z 1883 roku. Niemal natychmiast po wybuchu doszło do obniżenia temperatury i zmniejszenia opadów. Średnie światowe opady były niższe w czasie erupcji niż przed nią jak i po niej. W kolei w danych z erupcji Pinatubo z roku 1991 widać zakłócenia w jonosferze, które mogły zostać spowodowane pojawieniem się w niej ujemnie naładowanego popiołu.

Ponadto po erupcji Krakatau zaobserwowano częstsze niż normalnie formowanie się obłoków srebrzystych. To najwyższe chmury obserwowane z Ziemi. Tworzą się one właśnie w jonosferze. Zdaniem brytyjskiego naukowca są one dodatkowym dowodem na obecność popiołu wulkanicznego w atmosferze.

Wydaje się zatem, że erupcja wulkanu Tambora w znacznie większym stopniu, niż dotychczas sądzono, wpłynęła na losy świata.

bitwa pod Waterloo Napoleon wulkan Tambora erupcja