Odkryto nowy hormon regulujący dostawy żelaza do produkcji erytrocytów

| Medycyna
Leon Kautz, UCLA

Zespół z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles (UCLA) odkrył nowy hormon - erytroferron - regulujący dostawy żelaza do produkcji czerwonych krwinek.

Pracując na modelu mysim, Amerykanie zauważyli, że erytroferron jest wytwarzany przez erytroblasty w szpiku kostnym. Poziom hormonu jest znacznie podwyższony przy stymulacji wytwarzania erytrocytów, np. po krwawieniu lub w odpowiedzi na anemię.

Erytroferron reguluje hepcydynę, która kontroluje wchłanianie żelaza z pokarmów oraz dystrybucję tego pierwiastka w organizmie. Podwyższony erytroferron hamuje hepcydynę, sprawiając, że zwiększa się ilość dostępnego żelaza do produkcji erytrocytów.

Jeśli żelaza jest za mało, powoduje to anemię. Gdy żelaza jest za dużo, jego nadmiar akumuluje się w wątrobie i innych narządach, gdzie wpływa toksycznie i wywołuje uszkodzenia. Modulowanie aktywności erytroferronu może być użyteczną strategią leczenia zaburzeń żelazowych: tak nadmiaru, jak i niedoboru - wyjaśnia dr Tomas Ganz.

Nasze wcześniejsze badanie zasugerowało, że szpik kostny może uwalniać substancję regulującą hepcydynę. W ramach najnowszego studium szukaliśmy w szpiku nowych związków, które by się do tego nadawały - wyjaśnia dr Leon Kautz.

Najpierw akademicy skupili się na tym, co się dzieje w szpiku po krwotoku. Następnie skoncentrowali się na specyficznym białku wydzielanym do krwi. Przyciągnęło ono uwagę zespołu, ponieważ należało do rodziny protein odpowiadających za komunikację międzykomórkową. Posługując się rekombinowanym DNA, Amerykanie zademonstrowali, że hormon hamuje produkcję hepcydyny i wpływa na metabolizm żelaza.

Autorzy artykułu z pisma Nature Genetics uważają, że uzyskane informacje pomogą w leczeniu pacjentów z talasemią. Choroba ta wiąże się z nadmiernym rozpadem erytrocytów oraz ich komórek progenitorowych w szpiku. Wielu pacjentów wymaga regularnych transfuzji. Większość hemochromatoz przypisuje się zawartości żelaza w przetaczanej krwi, czasami jednak nadmiar żelaza występuje także u osób, którym krew podawano rzadko (albo nie podawano jej w ogóle). David Geffen uważa, że za zjawisko to odpowiada nadprodukcja erytroferronu.

Odkrycie hormonu pomoże prawdopodobnie w terapii anemii związanej z przewlekłą niewydolnością nerek czy zaburzeniami reumatycznymi. W przebiegu tych chorób żelazo jest blokowane przez hepcydynę, której poziom wzrasta w wyniku stanu zapalnego. Erytroferron (lub substancja działająca jak on) mógłby zahamować hepcydynę i zwiększyć dostępność żelaza do syntezy erytrocytów.

W dalszej kolejności Kalifornijczycy zamierzają zrozumieć, jaką rolę spełnia erytroferron w różnych chorobach hematologicznych oraz ustalić, za pośrednictwem jakich mechanizmów molekularnych reguluje on hepcydynę.

erytroferron hepcydyna hormon żelazo szpik kostny erytrocyt produkcja komórki progenitorowe erytrocytów erytroblasty krwotok anemia Tomas Ganz Leon Kautz