Geoglif z Uralu

| Humanistyka
Stanisław Grigorjew

Nad jeziorem Ziuratkul na Uralu odkryto geoglif w kształcie najprawdopodobniej łosia (Alces alces). Najbardziej oddalone punkty postaci (NW-SE) dzieli aż 275 m. Zwierzę spogląda na północ i jest doskonale widoczne z pobliskiego zbocza. Grubość linii wynosi od 2 do 4 m.

Ogólny pokrój odtworzono na postawie zdjęć satelitarnych Google Earth, a detale dodano dzięki fotografiom z hydroplanu oraz paralotni. W strukturze da się wyróżnić 4 nogi, rogi oraz wydłużony pysk. Przednie kończyny są krótsze i chudsze od tylnych. Choć wiadomo, że to zwierzę kopytne, rogi przedstawiono zbyt schematycznie (jako długie, powyginane linie), by dało się wskazać na konkretny gatunek. W dodatku tylna linia, dzięki której można by odróżnić łosia od jelenia, jest niewidoczna, bo ukrywają ją drzewa. Wyeksponowany pysk sugeruje jednak, że prehistoryczni twórcy pracowali nad wizerunkiem A. alces.
Tylko w niektórych miejscach zarys postaci przybiera formę niewielkich nasypów. Sporadycznie na powierzchni występują duże kamienie; niektóre pokrywają się z obrysem, inne nie.

Galeria (3)

Stanisław Grigorjew Stanisław Grigorjew wszystkie zdjęcia »

Geoglif leży na terenie Parku Narodowego Ziuraktul (54°56'33"N, 59°11'32"E). W odróżnieniu od linii z Nazca, pokrywa go warstwa ziemi, przez co jest widoczny jedynie z większych wysokości. By zbadać cechy postaci, zespół Stanisława A. Grigorjewa z Instytutu Historii i Archeologii Rosyjskiej Akademii Nauk oraz Nikołaja M. Menszenina z Państwowego Centrum Ochrony Zabytków w Czelabińsku rozpoczął wykopaliska w dwóch punktach. Jeden rów powstał na północnym zachodzie w obrębie tylnej nogi, a drugi na północnym wschodzie w miejscu pyska zwierzęcia.

Naukowcy wykazali, że konstrukcja wizerunku rozpoczęła się od usunięcia darni i warstwy humusu. Później zewnętrzne krawędzie kamiennych linii wyłożono głazami. Początkowo sądzono, że miały one stanowić bazę dla wypełnienia i wyznaczać zarys zwierzęcia, ale drugi z rowów (w obrębie pyska) sugeruje, że chodziło raczej o efekt wizualny podczas obserwacji ze zbocza.

Przy założeniu, że kolejne warstwy gruntu akumulowały się równomiernie, wiek geoglifu można by oszacować na 7-9 tys. lat. Wiadomo jednak, że kumulacja nie zachodziła równomiernie, dlatego Rosjanie planują kolejne badania z datowaniem radiowęglowym i luminescencyjnym.

geoglif łoś Ural jezioro Ziuratkul Stanisław A. Grigorjew Nikołaj M. Menszenin