Przełomowe odkrycie dot. leczenia glejaka

| Medycyna
UNC Eshelman School of Pharmacy

Przeciętny czas życia od diagnozy glejaka to ok. 1-1,5 roku. Całkowita resekcja guza jest trudna, stąd częste wznowy. Obiecującą, pierwszą od ponad 30 lat, metodą poprawy rokowań wydaje się wykorzystanie niszczących guzy indukowanych nerwowych komórek macierzystych (ang. induced neural stem cells, iNSCs).

Uciekając się do metody zwanej transróżnicowaniem, zespół dr. Shawna Hingtgena z Uniwersytetu Karoliny Północnej przeprogramowywał komórki skóry - fibroblasty. Amerykanie zastosowali optyczne geny reporterowe oraz gen, którego produkt jest toksyczny dla guzów.

Indukowane nerwowe komórki macierzyste zachowywały zdolność do namnażania i wywoływały programowaną śmierć (apoptozę) hodowanych z nimi ludzkich komórek glejaka. Obrazowanie poklatkowe wykazało, że iNSCs wykazują tropizm do komórek glejaka, tzn. namierzają je w hodowli, a także migrują do odległych lokalizacji w mózgu myszy.

Obrazowanie zademonstrowało też, że uwalniane przez iNSCs białko TRAIL (ligand indukujący apoptozę związany z TNF, ang. TNF-related apoptosis-inducing ligand) ogranicza wzrost przeszczepionych myszom guzów. W zależności od typu guza czas przeżycia zwierząt wzrastał o 160-220%.

Obecnie trwają prace na zwiększeniem umiejętności przetrwania iNSCs w jamie pooperacyjnej. Ekipa ustaliła, że potrzebują one macierzy, która stanowi dla nich podporę i ułatwia organizację. Dzięki temu utrzymują się na tyle długo, by namierzyć komórki nowotworowe.

W kolejnych etapach badań naukowcy chcą m.in. przetestować inne niż TRAIL związki przeciwnowotworowe.

W 2012 r. transróżnicowanie uhonorowano Nagrodą Nobla. Po raz pierwszy w historii jego najnowszą wersję wykorzystano w terapii nowotworu.

glejak indukowane nerwowe komórki macierzyste iNSCs transróżnicowanie Shawn Hingtgen