Eksperymentalny sposób na glejaka wielopostaciowego

| Medycyna
Sbrander, CC BY-SA 3.0

Eksperymentalny lek AZ32 wybiórczo uwrażliwia (sensytyzuje) komórki guza mózgu na promieniowanie i znacząco wydłuża czas przeżycia myszy będących modelami ludzkiego glejaka wielopostaciowego.

Badania utorowały drogę 1. fazie testów klinicznych podobnego, ale bardziej skutecznego eksperymentalnego leku AZ1390 (on także jest stosowany łącznie z radioterapią).

AZ32 należy do rodziny inhibitorów kinazy ATM. W leczeniu glejaka wielopostaciowego w pierwszym rzucie stosuje się radioterapię, ale komórki guza są często oporne na uszkodzenia DNA wywoływane przez promieniowanie. Wykazano jednak, że hamując ATM, AZ32 zaburza proces, za pośrednictwem którego komórki glejaka opierają się terapii (zdrowe tkanki są przy tym oszczędzane).

W 2009 i 2013 r. jako pierwsi zademonstrowaliśmy, że inhibitor kinazy ATM może uwrażliwić komórki guza na promieniowanie. Tym razem zastosowaliśmy penetrujący barierę krew-mózg inhibitor ATM w postaci AZ32. Połączenie AZ32 i radioterapii okazało się bardzo skuteczne przeciwko komórkom glejaka ze zmutowanym genem p53, który zwykle sprzyja oporności na promieniowanie - mówi dr Kristoffer Valerie z Virginia Commonwealth University.

Naukowcy podkreślają, że mutacja w genie p53 (dysfunkcjonalny szlak p53) występuje u dużego odsetka pacjentów z glejakiem wielopostaciowym. Terapia skojarzona wymusza na komórkach glejaka katastrofę mitotyczną (jest ona skutkiem nieprawidłowości w procesie mitozy, kiedy zaburzeniu ulega prawidłowa segregacja chromosomów; co ważne, zmiana ilości materiału genetycznego stanowi sygnał do eliminacji komórek).

Nasze studium po raz pierwszy wykazało, że w modelu mysim zdolny do pokonywania bariery krew-mózg inhibitor kinazy ATM, który można przyjmować doustnie, radiouwrażliwia komórki glejaka. Po raz pierwszy udało się też opisać bazujący na p53 mechanizm, za pośrednictwem którego inhibitory wybiórczo sensytyzują nowotwory mózgu na promieniowanie.

glejak wielopostaciowy AZ32 inhibitor kinazy ATM Kristoffer Valerie