Wszczynają alarm gwiżdżącymi lotkami, nie głosem

| Nauki przyrodnicze
Lip Kee, CC

Gołąbki długoczube (Ocyphaps lophotes) informują inne ptaki o niebezpieczeństwie za pomocą dźwięku wydawanego zmodyfikowanymi lotkami P8.

Gdy gołąbki lecą, pióra te wydają dźwięk. Zmienia się on z częstotliwością uderzania skrzydłami. Przy większej, takiej jak przy ucieczce, dźwięk narasta. Naukowcy wykazali, że inne gołąbki uciekają po jego usłyszeniu.

Gołąbki długoczube sygnalizują niebezpieczeństwo za pomocą hałasujących skrzydeł, a nie głosem. To pokazuje, że ptaki mogą wykorzystywać swoje pióra w roli "instrumentów muzycznych" - opowiada Trevor Murray z Australijskiego Uniwersytetu Narodowego (ANU).

Karol Darwin już 150 lat temu wspominał o niewokalnych instrumentach u ptaków, ideę tę trudno było jednak przetestować.
Podczas lotu skrzydła O. lophotes wydają charakterystyczne głośne dźwięki, dlatego też ptaki te nazywa się niekiedy gołębiami z gwiżdżącymi skrzydłami. Wcześniej badacze z ANU wykazali, że inne gołąbki zwracają na te "hałasy" uwagę.

By potwierdzić, że gwiżdżące lotki naprawdę stanowią sygnał zagrożenia, autorzy publikacji z pisma Current Biology nagrali szybkie wideo i przeprowadzili eksperymenty z usuwaniem piór. Okazało się, że nietypowo wąskie lotki P8 wytwarzają przy każdym uderzeniu skrzydłami unikatowy dźwięk. Dźwięk zmienia się, gdy gołąbki szybciej machają skrzydłami, np. podczas ucieczki (odstępy między odgłosami spadają).

Jak opowiadają Australijczycy, podczas lotu skrzydła O. lophotes wydają naprzemienne wysokie i niskie dźwięki. Eksperymenty wykazały, że lotki P8 odpowiadają za dźwięki wysokie. Niskie są zaś emitowane przez lotki P9. Tylko te pierwsze mają krytyczne znaczenie dla wszczynania alarmu.

Gdy ptakom odtwarzano nagrania lotu innych gołąbków, znacznie częściej podrywały się po usłyszeniu odgłosów O. lophotes z nietkniętymi lotkami P8. Kiedy słuchały odgłosów osobników bez P8 często po prostu rozglądały się wokół.

Gołąbki długoczube nie są jedynymi ptakami znanymi z głośnego lotu. Z pozostałych warto wymienić choćby kolibry. Naukowcy mają nadzieję, że w ramach przyszłych studiów uda się zbadać ewolucję dźwięków wydawanych skrzydłami u innych gatunków ptaków.

gołąbek długoczuby skrzydła lotki P8 alarm zagrożenie Trevor Murray