Niektóre dinozaury przeżyły wymieranie kredowe

| Nauki przyrodnicze
eschipul, CC

Wyniki badań naukowców z University of Alberta wskazują, że skamieniała kość udowa hadrozaura (Hadrosaurus), którą znaleziono w Nowym Meksyku, ma 64,8 mln lat. Oznacza to, że wbrew temu, co dotąd sądzono, niektóre nielatające dinozaury przeżyły wymieranie kredowe sprzed 65,5-66 mln lat i występowały na Ziemi jeszcze co najmniej 700 tys. lat po tym feralnym wydarzeniu.

Pracami zespołu kierował Larry Heaman z Wydziału Nauk o Ziemi i Atmosferze. Zespół posłużył się radiodatowaniem uranowo-ołowiowym (ang. U-PB dating), bazującym na zjawisku rozpadu promieniotwórczego. Za pomocą lasera oddzielano kawałki skamieniałości, które następnie poddawano analizie izotopowej. Ustalono wiek kości, pojawiły się też podejrzenia odnośnie do pokarmu (roślin), którym żywił się hadrozaur.

W żywych kościach znajduje się niewiele uranu, ale w trakcie fosylizacji – trwającej zazwyczaj poniżej 1000 lat – zawartość uranu w kośćcu wzrasta. Po zakończeniu procesu fosylizacji rozpoczyna się przemiana uranu w ołów w ramach aktynowego szeregu promieniotwórczego. W dużym skrócie ilość stabilnego ołowiu 207Pb pozwoliła wyliczyć bezwzględny wiek kości udowej hadrozaura.

Obecnie paleontolodzy wyznaczają wiek skamieniałości dinozaurów, stosując tzw. relatywną chronologię. Wiek obiektu określa się przez odniesienie do wieku osadów, w którym go znaleziono. Można też wykorzystać metodę zawężania przedziału czasowego przez wiek warstw znajdujących się powyżej i poniżej horyzontu wyznaczonego przez lokalizację skamieniałości. Ponieważ jednak dokładne określenie wieku warstw skał osadowych nastręcza niekiedy sporych trudności, ze zrozumiałych powodów błędy wkradają się też do oceny wieku samych skamieniałości. Problemem jest działanie przez miliony lat czynników geologicznych i środowiskowych. Erozja mogła przecież spowodować migrację kości z oryginalnej warstwy.

Heaman uważa, że choć rzeczywiście uderzenie asteroidy doprowadziło prawdopodobnie do wymierania kredowego, niewykluczone, że miejscami roślinność ocalała. Należy też wziąć pod uwagę hipotezę o przetrwaniu jaj hadrozaurów.

hadrozaur kość udowa skamieniałość wymieranie kredowe datowanie uranowo-ołowiowe wiek Larry Heaman