Trwa inwentaryzacja polskich jaskiń

| Nauki przyrodnicze
Państwowy Instytut Geologiczny

Od początku 2016 r. ukazało się sześć kolejnych tomów inwentarza jaskiń Polski, zawierających opisy ponad tysiąca obiektów. Obecnie liczba tomów inwentarza wynosi 32.

Na stronie: http://jaskinie.pgi.gov.pl można już obejrzeć w sumie ponad 4 tys. jaskiń i podobnych obiektów przyrodniczych w Polsce.

Sześć kolejnych tomów inwentarza jaskiń Polski wydał w pierwszym półroczu 2016 r. Zarząd Główny Polskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk o Ziemi (PTPNoZ). Prace zlecone przez Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczego (PIG-PIB) sfinansował Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW). Projekt kosztował 1,28 mln zł - poinformował rzecznik prasowy NFOŚiGW Sławomir Kmiecik w komunikacie przesłanym PAP.

Najnowsze tomy zawierają dokumentację ponad tysiąca jaskiń z obszaru Karpat, Tatrzańskiego Parku Narodowego i Wyżyny Olkuskiej.

Inwentaryzacja ma zasięg ogólnopolski i jest realizowana od lat 80. XX w. W ramach działalności PTPNoZ prowadzi ją dr Jerzy Grodzicki, we współpracy z taternikami jaskiniowymi z polskich klubów speleologicznych. W latach 2008-2011 - dzięki współpracy PTPNoZ oraz PIG-PIB – w Centralnej Bazie Danych Geologicznych utworzono podsystem Jaskinie Polski wraz z internetową aplikacją do prezentacji danych o tych obiektach. Prace te również finansował NFOŚiGW.

W sumie serwis internetowy Jaskinie Polski udostępnia już informacje o ponad 4100 jaskiniach i podobnych obiektach przyrodniczych w naszym kraju. Informuje o ich lokalizacji, zawiera opisy, dane bibliograficzne i przyrodnicze, plany, przekroje i zdjęcia.

Jak podkreśla NFOŚiGW, serwis Jaskinie Polski stanowi najbardziej aktualne kompendium udokumentowanej wiedzy o jaskiniach. Jest też źródłem referencyjnych danych przestrzennych i może służyć jako materiał wyjściowy do badań naukowych, działalności dydaktycznej, turystycznej czy sportowej.

Sześć nowych tomów inwentarza (każdy - w liczbie pięciuset egzemplarzy) przekazano samorządom, uczelniom, instytutom oraz organizacjom sportowym i turystycznym. Można się z nimi zapoznać m.in. w Bibliotece Narodowej, Bibliotece Naukowej PIG–PIB, bibliotekach oddziałów Instytutu i w Wydziale Geologii i Górnictwa NFOŚiGW.

Inwentarz jaskiń Polski w postaci książkowej i internetowej ma służyć realizacji programów ochrony przyrody i środowiska (a szczególnie obszarów prawnie chronionych na poziomie gmin), regionów i całego kraju. Wpisuje się w program monitorowania terenów potencjalnie zagrożonych ruchami masowymi (oznaczono jaskinie znajdujące się w obrębie osuwisk) oraz uzupełnia dane o najcenniejszych obiektach przyrody nieożywionej w Polsce (są one zawarte w odrębnym serwisie – Geostanowiska http://geostanowiska.pgi.gov.pl).

Prace inwentaryzacyjne i wydawnicze dla polskich jaskiń mają być kontynuowane. Zakres tematyczny zostanie określony dopiero w przygotowywanym na lata 2017-2018 planie wydawniczym. Ma być skonkretyzowany w kolejnej umowie z NFOŚiGW.

jaskinia Polska inwentaryzacja