Ryby urodzone w większych stadach mają lepsze zdolności społeczne i inne mózgi

| Nauki przyrodnicze
Dario Josi

Księżniczki piękne (Neolamprologus pulcher) hodowane od urodzenia w większych grupach mają bardziej rozwinięte zdolności społeczne oraz inną budowę mózgu.

Jeśli ryba przez 2 miesiące stykała się z bardziej złożonym środowiskiem społecznym, miała większe podwzgórze oraz pokrywę wzrokową, która przetwarza bodźce wzrokowe (zjawisko powiększenia może być związane z koniecznością przetwarzania większej liczby bodźców wzrokowych w bardziej rozbudowanych grupach).

Jak zaznaczają biolodzy z zespołu dr. Stefana Fischera z Wydziału Zoologii Uniwersytetu w Cambridge, ogólnie mózgi pielęgnic z lepszymi umiejętnościami społecznymi nie były większe od mózgów ryb wychowywanych w mniejszych grupach, inna była jednak ich wewnętrzna architektura.

Nasze dane sugerują, że w czasie rozwoju [...] pewne części mózgu zmieniają swoje rozmiary w odpowiedzi na wskazówki środowiskowe, nie wpływając na ogólną wielkość mózgu; zwiększanie jednych obszarów wymusza zmniejszenie innych. Przekształcenia architektury mózgu były obecne długo po wczesnych etapach kontaktów społecznych.

Rozwinięcie zdolności społecznych jest kosztowne i korzystne tylko wtedy, gdy wczesne środowisko społeczne wskazuje, że duża liczba kontaktów społecznych pozostanie bardzo istotna na późniejszych etapach życia.

N. pulcher żyje w grupach liczących do 25 osobników. Rozmnaża się jedna para, a pomocnicy biorą udział w obronie terytorium i wychowaniu narybku (zachowanie to nazywa się rozmnażaniem kooperacyjnym). By przetestować umiejętności społeczne, Brytyjczycy przez 2 miesiące hodowali młode pielęgnice z 3 lub 9 dorosłymi księżniczkami. Obserwowano różne rodzaje interakcji: demonstrowanie boku, taranowanie, trzepotanie ogonem czy walczenie za pomocą jamy gębowej (ryby zwierają się jamą gębową, walcząc np. o pokarm).

Pół roku od fazy testowej zmierzono mózgi; w ten sposób ustalano wpływ wczesnych rozmiarów stada na morfologię tego narządu.

Na wolności większe grupy N. pulcher reprezentują środowisko niskiego ryzyka ze zwiększoną przeżywalnością narybku. Bycie częścią większej, bezpieczniejszej grupy może podwyższać motywację młodych ryb do kontaktów społecznych z rodzeństwem, co korzystnie wpływa na liczbę okazji do rozwijania zdolności społecznych.

Jak dodaje Fischer, wielkość stad księżniczek pięknych jest stosunkowo stała. Pozostanie w większej grupie oznacza większe szanse na przeżycie. [Podczas eksperymentów] ryby hodowane w większych stadach demonstrowały w stosunku do większego osobnika bardziej uległe i mniej agresywne zachowania.

księżniczka piękna Neolamprologus pulcher pielęgnica zdolności społeczne architektura mózgu podwzgórze pokrywa wzrokowa Stefan Fischer