Uruchomiono najpotężniejszy magnes na świecie
W National High Magnetic Field Laboratory na Florida State University uruchomiono najpotężniejszy magnes na Ziemi. Wybudowany kosztem 2,5 miliona dolarów system generuje pole magnetyczne o natężeniu 25 tesli, o 500 000 razy silniejsze niż pole magnetyczne Ziemi. Poprzedni rekord należał francuskiego magnesu generującego 17,5 tesli. System składa się z dwóch magnesów, a pomiędzy nimi jest o 1500 razy więcej miejsca niż w systemie francuskim, co pozwoli na przeprowadzanie znacznie większej gamy eksperymentów i badań naukowych.
Mag Lab opracowało w przeszłości wiele rekordowych magnesów, jednak ten system to największy od 20 lat pojedynczy krok w kierunku ulepszenia technologii - mówi Mark Bird, dyrektor laboratorium.
Od dziesięcioleci silne pola magnetyczne jest wykorzystywane np. do badania właściwości różnych materiałów. Nowy magnes daje nadzieję na dokonanie kolejnych odkryć i poszerzenie naszej wiedzy.
Potężne magnesy buduje się z bardzo gęsto ułożonych zwojów miedzi i przepuszczanie przez nie prądu elektrycznego. Całe natężenie pola skupia się w centrum zwoju. W centrum umieszczono cztery eliptyczne porty, które dają naukowcom dostęp do wnętrza systemu bez przerywania jego pracy, co jest niezbędne do prowadzenia eksperymentów.
Umieszczenie czegokolwiek wewnątrz systemu nie jest sprawą prostą. Dość zauważyć, na magnesy wywierany jest nacisk 500 ton, utrzymujący je razem, przepuszczany jest przez niego prąd o natężeniu 160 000 amperów, a w każdej minucie przez centrum systemu przelewa się ponad 13 000 litrów wody chłodzącej magnesy.
Do przeprowadzenia eksperymentów przy użyciu magnesu przygotowują się już chemicy, fizycy i biolodzy.
Komentarze (8)
wilk, 21 lipca 2011, 03:34
Hmm, to jak to się ma do drezdeńskiego rekordu 91,4 Tesli…? Tyle, że tam tak silne pole można było utrzymać bardzo krótko.
pio, 22 lipca 2011, 02:00
oczywiscie w notce jest pewna niescislos. najprawdopodobniej chodzi o magnes z polem stalym ().
magnesy impulsowe o wiekszych polach (zwane magagauss) nie sa niczym zaskakujacym. mozna tutaj przytoczyc przyklady grup niemieckiej (Berlin, juz chyba nieistniejaca grupa von Ortenberga ?) czy tez francuskiej (Tuluza), gdzie spokojnie siegano odpowiednio do 80 i 140 Tesli.
rzecz w tym, ze sa to tzw. techniki 'single turn coil', tj. w cewke wpuszczany jest prad o duzym natezeniu i faktycznie pomiar odbywa sie w bardzo krotkim czasie, gdyz cewka ulega zniszczeniu (jest rozrywana). czesto rowniez probka nie przezywa, a bywaja nawet drobne pozary.
inna ciekawostka sa jeszcze silniejsze magnesy. tam uklad obkladany jest ladunkami wybuchowymi, ktore maja zagescic pole magn. widzialem zdjecia z Rosji, gdzie przed eksperymentem ludzie cos majstrowali przy ukladzie w futrzanych czapach (akurat byla zima), a po eksperymencie byla tylko osmolona sciana i nic wiecej. nie pamietam jaki pola osiagano, ale na oko celuje w okolo 400 T.
zatem przez owa niescislosc temat troche na wyrost
wilk, 22 lipca 2011, 16:30
Magnes z polem stałym, który czerpie prąd i wymaga chłodzenia?
Osek, 22 lipca 2011, 21:54
Czyżby elektromagnes?
pio, 23 lipca 2011, 20:27
@ wilk
sa dwa glowne wyzwania zwiazanych z duzymi polami. glowne to temperatura (zwykle cieplo Joule'a) oraz sily wytwarzane przez pola magn. (po polsku chyba naprezenie Maxwella). przy takich gestosciach pradu i takich polach ujarzmienie obu staje sie problemem. stad m.in. takie potezne ilosci wody i wspomniany nacisk zapewniajace chlodzenie i przeciwdzialanie 'puchnieciu' cewki.
swoja droga istnieje cos takiego jak 'non-destructive limit' siegajacy 100 Tesli. generalnie ograniczenia sa oczywiscie zalezne od techniki. w powszechnym wykorzystaniu sa magnesy nadprzewodzace siegajace do 25 T, oporowe do 35 T. potem zaczynaja sie hybrydowe. w kwestii pol magn. stalych ograniczenie to ok. 40 T. inna sciezka to metody impulsowe. tutaj mozna siegnac naprawde wysoko zaleznie od pomyslowosci kontruktorow.
musze skorygowac i moge uzupelnic poprzednia moje wypowiedz. berlinczycy siegali spokojnie do 280 T. natomiast w eksperymentach rosyjskich (instytut w Sarow) - tych wybuchowych - mozna osiagnac nawet 560 T. znalazlem kilka fotek:
1. cewka 'single turn coil' ( http://tinyurl.com/3rjexrv )
1. cewka - przed i po eksperymencie ( http://tinyurl.com/4y2kefy )
1. Sarow - uklad przed eksperymentem ( http://tinyurl.com/3jc2w4h )
1. Sarow - po eksperymencie ( http://tinyurl.com/3s66t98 )
waldi888231200, 24 lipca 2011, 14:00
Niech go włączą na tydzień bez przerwy a zostaną kolejnym kandydatem na biegun.
Ciekawe jak szybko są w stanie zmieniać bieguny tej zabawki jak szybciej niż 150 000/s to mają szanse topić żelazo w powietrzu (ruch lotniczy należy wstrzymać ) http://www.cnc.info.pl/topics117/mlot-resorowy-czy-prasa-hydrauliczna-do-kuzni-amatora-vt20948.htm
wilk, 24 lipca 2011, 18:41
Osek, pio – racja panowie, coś mi się pomieszało.
thikim, 28 lipca 2011, 20:18
Powiedziałbym siła Lorentza.