Ludzka aktywność zagraża cennej umiejętności tajlandzkich makaków

| Nauki przyrodnicze
Tobias (paraflyer), CC

Przez rozwój nielegalnych upraw olejowca gwinejskiego i kauczukowca w Parku Narodowym Laem Son miejscowi przedstawiciele podgatunku makaka jawajskiego Macaca fascicularis aurea nie mogą korzystać z narzędzi. Zanim pojawiły się strzegące plantacji psy, małpy swobodnie docierały na wybrzeże Morza Andamańskiego i znajdowały kamienie do rozłupywania muszli krabów, ślimaków morskich czy ostryg.

Profesorowie Michael D. Gumer z Nanyang Technological University, Yuzuru Hamada z Uniwersytetu w Kioto i Suchinda Malaivijitnond z Chulalongkorn University, którzy badali makaki z wyspy Piak Nam Yai od 2007 r., zauważyli, że tutejsza populacja tych małp składa się ze 192 osobników i że w tworzonych przez nie 9 grupach aż 88% dorosłych korzysta z kamiennych narzędzi.

Macaca fascicularis aurea to jedyne małpy z Azji, które [w kilku lokalizacjach] posługują się kamiennymi narzędziami. Spośród kilkuset gatunków naczelnych na świecie jeszcze tylko 2 inne mogą się pochwalić podobną umiejętnością - szympansy z Afryki i kapucynki z Ameryki Południowej - podkreśla Gumert.

Wyrąb lasu pod nielegalne plantacje niszczy habitat małp. Ludzie rywalizują z makakami o pożywienie, dodatkowym zagrożeniem są też stróżujące psy. Makaki się ich wystrzegają i jeśli się już zapuszczą na plażę, zachowują wzmożoną czujność. Jak można się domyślić, w takich warunkach trudno się skupić na zachowaniu starszych i nauce rozłupywania...

By się prawidłowo rozwijać, tradycje potrzebują bezpieczeństwa i stabilności. W innym razie wybrzeże zacznie być postrzegane jako niebezpieczny rejon, którego trzeba unikać, a nie teren ćwiczenia umiejętności posługiwania się narzędziami. Jeśli zaobserwowane zmiany będą postępować, makaki mogą zmienić strategie żerowania i potencjalnie ograniczyć dalszy rozwój cennej umiejętności w przyszłych pokoleniach.

Naukowcy zamierzają rozszerzyć zakres swoich badań. Przypominają, że w latach 80. XIX w. w Nature ukazał się raport Alfreda Carpentera, który jako pierwszy wspominał o narzędziach wykorzystywanych przez makaki z archipelagu Mergui. Archipelag składa się z ponad 800 wysp, a Park Narodowy Laem Son znajduje się na jego południu, przez co autorzy artykułu z pisma Oryx zaczęli przypuszczać, że tu znajduje się południowa granica badanego zachowania. Teraz należałoby się skupić na pozostałych wyspach...

makak jawajski Macaca fascicularis aurea plantacje nielegalne olejowiec gwinejski kauczukowiec Park Narodowy Laem Son Piak Nam Yai narzędzia kamienie