Ostatnie mamuty wymarły z pragnienia

| Nauki przyrodnicze
rpongsaj, CC

Populacja szczątkowa mamuta włochatego (Mammuthus primigenius) z Wyspy św. Pawła na Alasce wyginęła prawdopodobnie przez podnoszący się poziom morza i brak dostępu do słodkiej wody.

Naukowcy przeanalizowali warstwy datowanego rdzenia osadów z jeziora z Wyspy św. Pawła i stwierdzili, że mamuty wyginęły tu ok. 5600 lat temu, czyli tysiące lat po tym, jak wyginęły populacje szczątkowe mamutów ze stałego lądu. Okazało się także, że mniej więcej w czasie wyginięcia mamutów klimat na wyspie stał się bardziej suchy, pogarszała się też jakość wody.

Jak tłumaczy Matthew Wooller, dyrektor Laboratorium Stabilnych Izotopów na Uniwersytecie Alaskańskim w Fairbanks, mamuty zostały uwięzione na wyspie, gdy podnoszący się poziom wód doprowadził do zalania mostu lądowego na Morzu Beringa. Przeżyły tu ok. 5 tys. lat dłużej niż izolowane populacje z kontynentu. Co ważne, nie ma dowodów na ludzką obecność na wyspie przed rokiem 1787.

W 2013 r. naukowcy pobrali rdzeń osadów z jednego z kilku słodkowodnych jeziorek z Wyspy św. Pawła. Wooler i Kyungcheol Choy mierzyli stosunki stabilnych izotopów tlenu w pozostałościach wodnych owadów z 3 okresów: sprzed i po wyginięciu mamutów oraz z czasów samego wymierania.

Ponieważ w egzoszkieletach tych owadów zachowały się sygnatury izotopowe wody, biolodzy stwierdzili, że poziom wody w jeziorze opadł. Zmiany w zakresie nagromadzenia okrzemek i wioślarek w poszczególnych warstwach także wskazywały na wysychanie zbiornika i pogarszanie jakości wody.

Coraz bardziej suche warunki sygnalizowały oprócz tego analizy izotopów azotu z zębów i kości mamutów. Wooller podkreśla, że na daną przyczynę wyginięcia wskazuje aż 5 niezależnych czynników.

W miarę podnoszenia poziomu morza Wyspa św. Pawła stopniowo kurczyła się do swoich dzisiejszych rozmiarów 110 km2, ograniczając szanse mamutów na znalezienie nowych terenów ze słodką wodą. Warunki zmieniały się narastająco przez 2 tys. lat przed wyginięciem populacji szczątkowej.

Autorzy publikacji z pisma PNAS podkreślają, że współcześnie klimat może się zmienić jeszcze szybciej, co sprawia, że historia mamutów z Wyspy św. Pawła staje się ważnym memento.

mamut włochaty Wyspa św. Pawła Alaska populacja szczątkowa woda pitna wyginięcie Matthew Wooller Kyungcheol Choy