Gospodarowanie przestrzenią w stylu neandertalskim

| Humanistyka
Copyright: Fabio Negrino

Neandertalczycy organizowali swoją przestrzeń domową podobnie do współczesnych ludzi.

Antropolodzy z Uniwersytetu Kolorado w Denver prowadzili wykopaliska zawalonego schroniska skalnego Riparo Bombrini w północno-zachodnich Włoszech, gdzie najpierw żyli neandertalczycy, a później wcześni ludzie i badając warstwy odpowiadające tym pierwszym, zauważyli, że sprawiali oni zdobycz, wykonywali narzędzia i siadywali wokół paleniska w różnych częściach jaskini. W przyszłości, by porównać organizację przestrzeni obu grup, naukowcy zajmą się wyższymi warstwami osadów.

Pokutował pomysł, że u neandertalczyków brakowało zorganizowanego wykorzystania przestrzeni, czegoś zawsze przypisywanego ludziom. My [tymczasem] odkryliśmy, że neandertalczycy nie rzucali swoich rzeczy, gdzie popadnie, ale byli zorganizowani i celowi, jeśli chodzi o przestrzeń domową - podkreśla prof. Julien Riel-Salvatore.

Jak informują autorzy artykułu z Canadian Journal of Archaeology, na stanowisku występują 3 warstwy neandertalskie. Najwyższy poziom odpowiadał prawdopodobnie stanowisku do zabijania i oporządzania zdobyczy. Poziom środkowy spełniał funkcje długoterminowego obozowiska, a najniższy - bazy krótkoterminowej.

W tylnej części górnego poziomu antropolodzy natrafili na dużą liczbę szczątków zwierzęcych. W sekwencji odkryliśmy [także] ochrę, ale nie jesteśmy pewni, do czego służyła. Neandertalczycy mogli ją wykorzystywać do barwienia skór, klejenia, odkażania albo nawet celów symbolicznych.

W środkowej warstwie artefakty były zorganizowane inaczej. Kości zwierzęce były skupione raczej z przodu niż z tyłu jaskini, podobnie zresztą jak kamienne narzędzia. Palenisko ulokowano 0,5-1 m od ściany, dzięki czemu ciepło ognia mogło swobodnie cyrkulować po schronisku. Gdy wytwarzasz kamienne narzędzia, powstaje dużo odłamków, których nie powinno być w uczęszczanych rejonach, bo grozi to zranieniem. Bez wątpienia z tyłu jaskini w pobliżu ogniska jest mniej kamiennych artefaktów.

Najniższa warstwa została najsłabiej poznana, bo odsłoniono niewielką jej część. Więcej kamiennych artefaktów znaleziono w wejściu do schroniska, co sugeruje, że narzędzia produkowano w miejscu oświetlonym przez słońce. Fragmenty muszli mogą wskazywać, że neandertalczycy korzystali z bogactw morza.

Riel-Salvatore, autor wielu badań dotyczących neandertalczyków, podkreśla, że byli oni o wiele bardziej rozwinięci, niż nam się wydaje. Nawet organizując przestrzeń domową, posługiwali się pewną logiką.

neandertalczycy schronisko skalne jaskinia Riparo Bombrini przestrzeń organizacja narzędzia sprawiać zdobycz palenisko Julien Riel-Salvatore