Szaleństwa zimowej nocy

| Nauki przyrodnicze
Prof Geir Johnsen (NTNU)

Jeśli ktoś sądzi, że w zimowych miesiącach w wodach Oceanu Arktycznego prawie nic się nie dzieje, bardzo się myli.

Naukowcy przyglądali się aktywności różnych gatunków w czasie 3 kolejnych zim w zatoczce Kongsfjorden w archipelagu Svalbard.

To raz na zawsze zmienia sposób, w jaki myślimy o ekosystemach morskich w czasie polarnej nocy - zaznacza Jørgen Berge z Universitetet i Tromsø – Norges arktiske universitet. Ciemna polarna noc nie jest, jak zakładano, okresem bez jakiejkolwiek aktywności biologicznej. Za kurtyną mroku ukrywa się świat zmian i piękna [...].

Berge opowiada, że działania biologów to skutek przypadkowego spotkania w fiordzie archipelagu Svalbard. Nad nami rozciągało się gwiaździste niebo, a toń pod nami [także] rozświetlały niezliczone błękitno-zielone "gwiazdy", skutek działania bioluminescencyjnych organizmów. [...] Fakt, że aż świeciło aż tyle okazów, był dobitną wskazówką, że system nie pozostawał w trybie spoczynku.

Badania w terenie w ciągu 3 kolejnych zim pokazały, że ekosystem aż tętnił życiem. W rzeczywistości różnorodność i aktywność reprodukcyjna niektórych gatunków była wtedy większa niż w innych porach roku.

Zooplankton, np. widłonogi, się rozmnażał, a przegrzebki Chlamys islandica w najlepsze rosły. Wyposażone w kamery poklatkowe pułapki ujawniły liczną i aktywną społeczność płytkowodnych padlinożerców, np. krabów, zwójek czy obunogów.

Berge dodaje, że jego zespół najbardziej zaskoczyły ptaki morskie. Nie tylko tam były, ale i umiały znaleźć w kompletnych ciemnościach swój ulubiony pokarm. Nie wiemy, jak im się to udawało ani jak częstym zjawiskiem jest zimowanie przez ptaki morskie na tych szerokościach geograficznych.

Topniejący lód udostępnia kolejne obszary Arktyki pod ludzką działalność (od przemysłu naftowego poczynając, na turystyce i rybołówstwie kończąc). Nie możemy jednak zakładać, że polarna noc to bezpieczny okres, kiedy nic się nie dzieje. Okazuje się raczej, że ciemna noc jest ważnym okresem dla rozmnażania licznych organizmów [...].

noc polarna aktywność Ocean Arktyczny