Od nasion kopru i pietruszki do zwalczania nowotworów

| Medycyna
Kirsty Hall, CC

Rosyjscy naukowcy pracujący pod kierownictwem specjalistów z Moskiewskiego Instytutu Fizyki i Chemii Organicznej zsyntetyzowali związki przeciwnowotworowe, bazując na składnikach wyekstrahowanych z nasion pietruszki i kopru.

Nasz zespół opracował prostą metodę uzyskiwania glacjowianiny A i jej strukturalnych analogów, które hamują wzrost ludzkich komórek nowotworowych [...]. Co więcej, ocena nowych czynników in vivo w macierzach [...] embrionów jeżowców wskazała na kilka obiecujących związków, wpływających wybiórczo na dynamikę tubuliny - wyjaśnia prof. Aleksander Kiselew.

Obecnie w terapii nowotworów stosuje się najczęściej antymitotyczne chemioterapeutyki. Komórki nowotworowe dzielą się szybciej niż normalne komórki, dlatego są bardziej podatne na ich działanie. Liczba komórek czerniaka podwaja się np. co 3 dni, podczas gdy liczba melanocytów zwiększa się zaledwie o 15% (nawet przy stymulacji podziałów).

Ważną rolę w mitozie odgrywają zbudowane z tubuliny mikrotubule (tworzą one wrzeciono podziałowe). Substancje antymitotyczne wiążą tubulinę i zaburzają cykl komórkowy, prowadząc ostatecznie do wybiórczej śmierci. Badanie Rosjan koncentrowało się na działającej silnie antymitotycznie glacjowianinie A z liści brazylijskiej rośliny Ateleia glazioviana Baill.

Dotąd synteza tego izoflawonu wymagała sporo pracy i drogich prekursorów oraz katalizatorów. Autorzy publikacji z Journal of Natural Products zaproponowali jednak nowy 6-etapowy proces syntezy glacjowianiny A. Substancje prekursorowe pozyskuje się ze wspomnianych na początku nasion pietruszki i kopru.

Oprócz glacjowianiny A zsyntetyzowano jej strukturalne analogi. Aktywność przeciwnowotworową przetestowano za pomocą 2 metod: 1) z wykorzystaniem embrionów jeżowców i 2) ludzkich komórek nowotworowych.

W pierwszym z przypadków badane substancje dodawano do wodnego medium z embrionami i określano stężenie, przy którym tempo podziału się zmienia i wreszcie zupełnie ustaje. Jak wcześniej ustalono, kiedy podział jest zaburzony wskutek antytubulinowego działania jakieś czynnika, embriony jeżowców zaczynają się kręcić wokół osi. Zjawisko to można obserwować za pomocą mikroskopu świetlnego.

By dalej potwierdzić antynowotworowe działanie cząsteczek, badano je z różnymi komórkami, w tym ludzkimi komórkami raka płuc, prostaty, jelita grubego, piersi, jajnika oraz czerniaka. Eksperymenty pokazały, że testowe substancje skutecznie ograniczały wzrost komórek czerniaka. Nie były też toksyczne dla zdrowych komórek krwi.

W przyszłości Rosjanie chcą zoptymalizować glacjowianinę A, by poprawić jej stabilność metaboliczną i rozpuszczalność. Planowane są też badania z ludzkimi ksenotrasplantami w modelu mysim.

nowotwór związek antymitotyczny tubulina podział glacjowianina A Aleksander Kiselew