Ślady krwi sprzed 46 mln lat

| Nauki przyrodnicze
Hemoglobin-derived porphyrins preserved in a Middle Eocene blood-engorged mosquito; Dale E. Greenwalt, Yulia S. Goreva, Sandra M. Siljeström, Tim Rose, Ralph E. Harbach, PNAS

Organiczne cząsteczki krwiopochodne mogą przetrwać w skamieniałościach przez kilkadziesiąt milionów lat. Odkryto je bowiem w ostatnim posiłku komara, który zmarł 46 mln lat temu w środkowym eocenie.

Hemoglobin-derived porphyrins preserved in a Middle Eocene blood-engorged mosquito; Dale E. Greenwalt, Yulia S. Goreva, Sandra M. Siljeström, Tim Rose, Ralph E. Harbach, PNAS

Odkrycie hemoglobinopochodnych porfiryn to przekonujący dowód na to, że komar wysysał krew tuż przed zgonem.
Fosylizacja wypełnionego krwią komara to, wg zespołu doktora Ralpha Harbacha z Muzeum Historii Naturalnej w Londynie, skrajnie nieprawdopodobne wydarzenie.

Po pierwsze, komar musiał się pożywić krwią i zginąć dosłownie chwilę później, zanim posiłek został strawiony. Później samica musiała wpaść do odpowiedniej wody czy błota i zostać dość szybko przykryta nanosem. Następnie musiały zaistnieć właściwe warunki kompresyjne i temperaturowe.

Komarzyca żyła w wilgotnym, ciepłym środowisku na teranie dzisiejszej północno-zachodniej Montany. Zachowała się w łupku roponośnym. Naukowcy wykazali, że w jej odwłoku występował niezwykle wysoki poziom żelaza. Dzięki spektrometrii mas zidentyfikowano cząsteczki porfiryn, pochodzące z prostetycznych grup hemowych hemoglobiny. W próbkach otaczających skał i u samca nie znaleziono ani wysokiego stężenia żelaza, ani wskazówek świadczących o obecności hemoglobiny.

Choć nie określono rodzaju krwi, wiadomo, że współczesny najbliżej spokrewniony komar żeruje na ptakach.

Harbach i Dale Greenwalt z Instytutu Smithsona zamierzają poszukać innych zachowanych cząsteczek organicznych, np. pigmentów. Myślimy o zajrzeniu w oczy komara, by zorientować się, czy znajdziemy tam barwniki.

Autorzy artykułu z PNAS podkreślają, że zapis kopalny owadów żywiących się krwią jest bardzo skąpy i w dużej mierze obejmuje gatunki zaliczone do hematofagów na podstawie taksonomicznych powiązań ze współczesnymi owadami. Bezpośrednie dowody na hematofagię ograniczają się do 4 skamieniałości owadów, u których znaleziono świdrowce lub zarodźce malaryczne (Plasmodium). Komarzyca z Montany to pierwszy okaz ze sfosylizowanym krwistym posiłkiem.

porfiryny komarzyca Montana środkowy eocen grupa hemowa posiłek zapis kopalny Ralph Harbach