Brytyjskie wiewiórki są nosicielkami prątków trądu

| Nauki przyrodnicze
Copyright Dorset Wildlife Trust

Wiewiórki pospolite z Anglii, Szkocji oraz Irlandii są nosicielkami 2 gatunków bakterii, które wywołują u ludzi trąd.

Po średniowieczu częstość występowania trądu w Europie bardzo spadła (powody są nadal nieznane). Mniej więcej 100 lat temu choroba ta zniknęła na Starym Kontynencie całkowicie, przynajmniej u ludzi.

Bazując na tym, że na trąd cierpią też zwierzęta, np. amerykańskie pancerniki dziewięciopaskowe, co ponoć doprowadziło do kilku infekcji odzwierzęcych (zoonoz), Stewart Cole z Politechniki Federalnej w Lozannie (EPFL) i Anna Meredith z Uniwersytetu w Edynburgu przeprowadzili testy DNA 110 wiewiórek z Anglii, Irlandii i Szkocji. Choć niektóre gryzonie wykazywały objawy trądu, a inne nie, okazało się, że większość to nosiciele bakterii trądu Mycobacterium lepromatosis i Mycobacterium leprae.

Co zaskakujące, wiewiórki z wyspy Brownsea w południowej Anglii były zarażone szczepem prątków trądu M. leprae, który był blisko spokrewniony ze szczepem znalezionym w szkielecie ofiary tej choroby sprzed 730 lat, pochowanym w Winchester 70 km od Brownsea.

Wiewiórki z Irlandii i Szkocji oraz wyspy Wight były z kolei zarażone M. lepromatosis. Warto przypomnieć, że odkryty zaledwie w 2008 r. gatunek powoduje trąd u mieszkańców Meksyku.

Zupełnie się nie spodziewaliśmy, że stwierdzimy, że setki lat po wyeliminowaniu u ludzi M. leprae powoduje chorobę u wiewiórek pospolitych - podkreśla Cole.

Wykrycie trądu u wiewiórek jest niepokojące z punktu widzenia ich ochrony, ale nie powinno rodzić obaw u mieszkańców Wielkiej Brytanii. By lepiej zarządzać chorobą tego gatunku-ikony, musimy zrozumieć, jak dochodzi do zainfekowania i transmisji między poszczególnymi osobnikami - dodaje Meredith.

Jak wyjaśnia Andrej Benjak, kolejnym logicznym krokiem będzie zbadanie populacji wiewiórek spoza Wielkiej Brytanii. Nawet jeśli trąd występuje u kontynentalnych wiewiórek, ryzyko transmisji na ludzi jest generalnie małe, ponieważ kontakt tych gryzoni z ludźmi jest ograniczony, ponadto w większości krajów europejskich polowania na wiewiórki są zakazane.

wiewiórka pospolita Mycobacterium lepromatosis Mycobacterium leprae trąd Anglia Irlandia Szkocja Stewart Cole Anna Meredith