W Polsce znaleziono niezwykły zwykły meteoryt
16 grudnia 2022, 09:17To pierwszy przypadek, gdy w Polsce udało się znaleźć meteoryt na podstawie materiałów wideo zarejestrowanych przez kamery sieci bolidowych. Mamy ogromną satysfakcję, że nasze doświadczenie i aparatura pomiarowa pomogły w potwierdzeniu jego kosmicznego pochodzenia oraz przypisaniu go do konkretnego zjawiska bolidowego, mówi Zbigniew Tymiński z Ośrodka Radioizotopów POLATOM w Narodowym Centrum Badań Jądrowych (NCBJ), jeden z koordynatorów Polskiej Sieci Bolidowej.
Po raz pierwszy udało się bezpośrednio zmierzyć stałą struktury subtelnej
12 grudnia 2022, 11:55Stała struktury subtelnej (α) to być może najważniejsza ze stałych we wszechświecie. Opisuje siłę oddziaływań elektromagnetycznych i jest kombinacją trzech podstawowych stałych przyrody – ładunku elektronu, stałej Plancka i prędkości światła. Na Uniwersytecie Technicznym w Wiedniu (TU Wien) przeprowadzono eksperyment, w trakcie którego udało się po raz pierwszy bezpośrednio zmierzyć wartość stałej struktury subtelnej.
Grafen jako detektor pola magnetycznego w reaktorach termojądrowych
28 kwietnia 2022, 16:48W projektach związanych z syntezą termojądrową konieczne jest wykorzystanie materiałów odpornych na wysokie temperatury i uszkodzenia radiacyjne. Obiecujące pod tym względem są materiały bazujące na węglu, zwłaszcza nanorurki węglowe i grafen. Naukowcy z Zakładu Badań Reaktorowych NCBJ brali udział w badaniach odporności detektorów grafenowych na wysokie strumienie neutronów.
Uratowano dzwony katedry św. Piotra i Pawła w Gliwicach
29 stycznia 2021, 05:09Niemal 100-letnia konstrukcja dzwonowa z katedry pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Gliwicach przeszła gruntowny remont. Szybka interwencja uchroniła instrumenty przed niechybnym zniszczeniem - podkreślają specjaliści.
Dziwaczny biały karzeł pędzący przez naszą galaktykę to pozostałość po częściowej supernowej
15 lipca 2020, 12:40Dziwny biały karzeł podróżujący przez Drogę Mleczną może być pozostałością po „częściowej supernowej”, twierdzą autorzy badań opublikowanych niedawno na łamach Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. Gwiazda mknąca przez naszą galaktykę z prędkością 900 000 km/h od lat stanowi zagadkę dla naukowców
Odpady radioaktywne mniej bezpieczne niż sądzono
28 stycznia 2020, 11:39Państwa wykorzystujące elektrownie atomowe są przygotowane na długotrwałe składowanie odpadów. Jedną z najważniejszych zasad bezpiecznego składowania takich odpadów jest niedopuszczenie do kontaktu z wodą. Jednak, jak się okazuje, współczesne metody przechowywania mogą... ułatwiać skażenie, jeśli już dojdzie do kontaktu z wodą.
Emaliowane napisy na butelkach alkoholu zawierają wysokie stężenia toksycznych metali
28 czerwca 2019, 12:05W emaliowanych napisach/zdobieniach z butelek wina, piwa i mocniejszych alkoholi występują potencjalnie szkodliwe stężenia toksycznych pierwiastków - ołowiu i kadmu. Przeprowadziwszy symulację opadów na wysypisku, naukowcy wykazali także, że pierwiastki te mogą "wyciekać" ze zdobień.
Metale oddziałują na wchodzący w skład proinsuliny peptyd C
20 maja 2019, 10:04Metale z bloku d, takie jak cynk, miedź i chrom, wiążą się ze stanowiącym część cząsteczki proinsuliny peptydem C i wpływają na jego zachowanie. Naukowcy z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Davis (UCD) wyjaśniają, że ich badanie reprezentuje nową dziedzinę nauki - metaloendokrynologię, która zajmuje się rolą metali w procesach biologicznych.
Polacy współautorami odpornego materiału do reaktorów syntezy termojądrowej
22 marca 2019, 13:02Naukowcy, a wśród nich Polacy, opracowali nowy, bardzo odporny na promieniowanie materiał. Może on zrewolucjonizować projektowanie elementów konstrukcyjnych w reaktorach syntezy termojądrowej.
Pigmenty z tatuażu wędrują po organizmie
12 września 2017, 11:59Gdy ktoś decyduje się na tatuaż, zwykle bardzo starannie wybiera studio, by upewnić się, że używają w nim sterylnych igieł, które wcześniej nie były wykorzystywane. Nikt zaś nie zastanawia się nad składem chemicznym tuszy, a nasze badania pokazują, że być może i o tym trzeba myśleć, stwierdził Hiram Castillo z Europejskiego Ośrodka Synchrotronu Atomowego (ESRF).