![](/media/lib/523/n-masowy-1d2fa04c7fde28469624804c52dea8ba.jpg)
Czarna Śmierć zmieniła nasz genom. Przez nią jesteśmy bardziej podatni na inne choroby
20 października 2022, 14:04Przed niemal 700 laty w Europie, Azji i Afryce krwawe żniwo zbierała Czarna Śmierć, największa epidemia w historii ludzkości. Międzynarodowy zespół naukowy z McMaster University, University of Chicago, Instytutu Pasteura i innych organizacji, przez siedem lat prowadził badania nad zidentyfikowaniem różnic genetycznych, które zdecydowały, kto umrze, a kto przeżyje epidemię
![](/media/lib/520/n-szympans-3401a2fc148d471b7f0c4e493a5e7ae3.jpg)
Różne grupy szympansów używają różnych narzędzi. To pozwoli lepiej zrozumieć naszą ewolucję
22 września 2022, 08:23Podczas prac polowych, w ramach których badano użycie kamiennych narzędzi przez grupę szympansów w Taï Forest na Wybrzeżu Kości Słoniowej, naukowcy z Instytutu Antropologii Ewolucyjnej im. Maxa Plancka w Lipsku i Université Félix Houphouët-Boigny w Abidżanie zauważyli, że szympansy do rozbijania różnych orzechów wykorzystują różne narzędzia. Badania zostały opisane na lamach Royal Society Open Science.
![](/media/lib/487/n-neuron-43010669004710e1610c38a6c38d3872.jpg)
Jest szansa na nowe sposoby leczenia bólu, raka płuc i ulżenia w bólu pacjentom nowotworowym
1 września 2022, 14:25Ból to pożyteczny sygnał alarmowy, informujący nas o uszkodzeniu tkanek czy chorobie i skłaniający do wycofania się z nieprzyjemnej sytuacji oraz poszukania pomocy u lekarza. Gdy rana się zagoi, ból powinien ustąpić, ale wiele osób cierpi na ból nawet po całkowitym zagojeniu się rany. Co więcej, olbrzymia liczba osób na całym świecie zmaga się z chronicznym bólem, któremu w wielu przypadkach nie potrafimy przypisać żadnej przyczyny w postaci zranienia czy choroby
![](/media/lib/502/n-dna-8345147189055347174d85a61c5efa41.jpg)
Biodiversity Genomics Europe udokumentuje genetyczną bioróżnorodność Europy
16 sierpnia 2022, 11:25We wrześniu rozpoczyna się projekt „Biodiversity Genomics Europe”. Będzie on realizowany przez konsorcjum 33 instytucji naukowych z 21 krajów (19 europejskich, Kanady i USA). Polskę reprezentuje zespół badawczy pod kierownictwem prof. Michała Grabowskiego, składający się z naukowców z Katedry Zoologii Bezkręgowców i Hydrobiologii oraz Pracowni BioBank z Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Łódzkiego (UŁ).
![](/media/lib/514/n-pilbara-fbf9aad4a987e3a8b3329881f3e84e43.jpg)
Kontynenty powstały w wyniku gigantycznych uderzeń meteorytów?
12 sierpnia 2022, 13:29Nowe badania dostarczyły najsilniejszych jak dotychczas dowodów, że ziemskie kontynenty uformowały się w wyniku gigantycznych uderzeń meteorytów, do których dochodziło przede wszystkim w ciągu pierwszego miliarda lat istnienia Ziemi.
![](/media/lib/512/n-gwiazdan-8bcdc165eb9a75de862303dd8c061104.jpg)
Szybko obracająca się „czarna wdowa” najbardziej masywną gwiazdą neutronową
26 lipca 2022, 13:45Astronomowie z University of Berkeley poinformowali, że odkryta w 2017 roku gwiazda neutronowa jest nie tylko jednym z najszybciej obracających się pulsarów w Drodze Mlecznej. Pochłonęła ona niemal całą masę towarzyszącej jej gwiazdy, stając się najbardziej masywną ze wszystkich znanych nam gwiazd neutronowych.
![](/media/lib/512/n-chemioterapeutyki-6e9bb1ecf2a2a7930247761945d99aad.jpg)
Hiszpanie odkryli jedną z przyczyn odporności nowotworów na leczenie i znaleźli ich słaby punkt
25 lipca 2022, 14:00Jednym z wielkich wyzwań współczesnej medycyny jest zrozumienie, dlaczego niektórzy pacjenci nie reagują na leczenie onkologiczne. Guzy nowotworowe takich osób wykazują wielolekooporność, co znacząco ogranicza opcje terapeutyczne. Naukowcy z Hiszpańskiego Narodowego Centrum Badań Onkologicznych (CNIO, Centro Nacional de Investigaciones Oncológicas) znaleźli właśnie jedną z przyczyn tej lekooporności i opisali potencjalną strategię walki z guzami niepoddającymi się leczeniu.
![](/media/lib/510/n-kapsulki-2561a6da2b8a08bfd31631cd84d6a467.jpg)
Na MIT pracują nad szczepionką, która sama poda dawki przypominające
14 lipca 2022, 12:00Większość szczepionek wymaga wielokrotnego podania przed osiągnięciem maksymalnej odporności przez osobę zaszczepioną. Badacze z MIT postanowili zaradzić temu problemowi i opracowali mikrocząstki, które można dopasować tak, by uwalniały swoją zawartość w określonych momentach. W ten sposób mikrocząstki wprowadzone do organizmu podczas pierwszego szczepienia, samodzielnie uwalniałyby w określonym czasie dawki przypominające.
![](/media/lib/507/n-ogien-5a7589458cd75d10302146914330e576.jpg)
Sztuczna inteligencja znalazła ślady ognia sprzed miliona lat
14 czerwca 2022, 14:13Opanowanie ognia przez naszych przodków było jedną z największych innowacji w dziejach. Zrozumienie procesu opanowywania ognia przez przodków H. sapiens, poznanie miejsca i czasu jego ujarzmienia może mieć olbrzymie znaczenie dla opisu ewolucji człowieka i naszej wczesnej historii. Może w tym pomóc sztuczna inteligencja, która właśnie odkryła dowody na rozpalanie ognia na izraelskim stanowisku archeologicznym sprzed miliona lat.
![](/media/lib/505/n-cwiczenia-8b3624d2e65555b1f49a381edc613544.jpg)
Międzynarodowe ćwiczenia obrony planetarnej zakończyły się sukcesem
1 czerwca 2022, 11:31NASA poinformowała, że w ubiegłym roku odbyły się międzynarodowe ćwiczenia z obrony planetarnej. Ich celem było sprawdzenie gotowości i zdolności różnych ośrodków do wykrycia dużych asteroid zagrażających Ziemi. W ćwiczeniach koordynowanych przez International Asteroid Warning Network (IAWN) oraz wchodzące w skład NASA Planetary Defense Coordination Office (PDCO) wzięło udział ponad 100 astronomów z całego świata.