Nowa metoda datowania starodruków

Blair Hedges, biolog molekularny z Pennsylvania State University postanowił wykorzystać swoją wiedzę do stworzenie metody datowania starodruków. Hedges, prowadzący swoje prace badawcze na Karaibach, ma nadzieję, że jego technika pozwoli ustalić daty powstania tysięcy niedatowanych, wydrukowanych przed wiekami materiałów.

Hedges zauważył, że w przypadkach, w których mamy do czynienia z datowanymi drukami, w każdej kolejnej edycji tego samego dzieła czy mapy wyraźnie widać, ze farba drukarska została nałożona coraz mniej dokładnie. Te niedoskonałości wynikały z faktu, że drukarze przez całe dziesięciolecia używali tych samych matryc do tworzenia wydruków, a materiał, z którego są one stworzone ulega z czasem rozkładowi. To niszczenie się matryc skojarzył Hedges z mutacjami w materiale genetycznym. Mutacje takie nie występują co prawda w ściśle określonych odstępach czasu, ale jeśli zbadamy wystarczającą ich liczbę, możemy wyliczyć średnią występowania mutacji. Podobnie ma się sytuacja z materiałem, z którego stworzono matryce do druku.

Aby sprawdzić swoją hipotezę Hedges zebrał informacje na temat 2674 renesansowych map. W niektórych przypadkach znana była data powstania mapy, w innych nie. Badacz wykorzystał darmowe oprogramowanie udostępnione przez NIH (National Institutes of Health), o nazwie ImageJ. Pozwoliło ono na zmierzenie błędów występujących na krawędziach wydruków oraz innych niedoskonałości. W wydrukach, których daty powstania były znane, Hedges zauważył, że im wydruk bliższy naszym czasom, tym więcej błędów w nim występuje. Jego metoda zakłada, że jeśli mamy wydruk datowany na 1550 rok, w którym zauważymy 10 błędów na linię, a w takim samym materiale, który powstał w tej samej drukarnii w 1560 roku występuje już 20 niedociągnięć na linię, to średni przyrost liczby błędów wynosi 1 na linię na rok. Jeśli badamy podobny materiał, w którym występuje 30 błędów w linii, możemy przypuszczać, że pochodzi on z 1570 roku.

Hedges już użył swojej metody do określenia daty powstania zbioru map z Isolario autorstwa Bordone\'a. Ma również nadzieję, że pozwoli mu ona na określenie wieku dwóch sztuk Shakespeare\'a oraz niektórych dzieł Rembrandta.