Najlepsze życzenia

Ciekawostki | wczoraj, 10:07

Niezapomnianych, rodzinnych i spokojnych świąt Bożego Narodzenia. Wspólnej radości, rodzinnego ciepła i odpoczynku od codzienności, Ania, Jacek i Mariusz


Dieta wysokotłuszczowa i rak wątroby. Naukowcy poznali mechanizm powstawania choroby

Medycyna | 23 grudnia 2025, 11:33

Dieta wysokotłuszczowa to jeden z najważniejszych czynników ryzyka rozwoju raka wątroby. Autorzy nowych badań odkryli mechanizm powstawania tej choroby. Okazało się, że w reakcji na dużą ilość tłuszczu w diecie dojrzałe hepatocyty wracają do stanu komórek niedojrzałych, podobnych do komórek macierzystych. To pozwala im przetrwać niekorzystne warunki spowodowane przez dietę z dużą ilością tłuszczu, jednak powoduje, że w dłuższej perspektywie są bardziej podatne na rozwój guza nowotworowego.


Wielkie zderzenie w Fomalhaut. Do takich kolizji dochodziło, gdy powstawał Układ Słoneczny

Astronomia/fizyka | 22 grudnia 2025, 11:52

Fomalhaut to jedna z najjaśniejszych gwiazd na nocnym niebie. Znajduje się w odległości 25 lat świetlnych od nas w gwiazdozbiorze Ryba Południowa i jest bardziej masywna, jaśniejsza oraz znacznie młodsza od Słońca. Ma zaledwie 440 milionów lat. Otaczają ją liczne pierścienie szczątków, z których formuje się układ planetarny. Grupa naukowców z USA, Chin, Niemiec, Wielkiej Brytanii i Chile wykorzystała Teleskop Hubble'a do zobrazowania gwałtownych kolizji, do jakich dochodzi w tworzącym się systemie. Kolizji podobnych do tych, jakie miały miejsce, gdy tworzył się Układ Słoneczny.


W czasie pandemii COVID w Los Angeles doszło do... zmiany kształtu dziobów ptaków

Nauki przyrodnicze | 22 grudnia 2025, 10:39

Pandemia COVID-19 wpłynęła nie tylko na ludzi, ale i na zwierzęta. Mniejszy hałas, zanieczyszczenia, mniej ekspansywnej ludzkiej aktywności spowodowały, że świat przyrody odetchnął z ulgą. Jednym z symboli tego czasu stał się widok meduzy płynącej w przejrzystej w końcu wodzie weneckich kanałów. Jednak, jak się okazuje, zmiany zachodziły też w morfologii zwierząt. Naukowcy z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles informują, że mieszkające w mieście ptaki, które wykluły się w czasie pandemii, miały dłuższe i bardziej smukłe dzioby. Bardziej przypominały one dzioby ptaków żyjących poza miastami.


Jaskinie morskie pełne plastikowych śmieci. To zagrożenie dla mniszki śródziemnomorskiej

Nauki przyrodnicze | 21 grudnia 2025, 09:29

Po raz kolejny okazuje się, że w stwierdzeniu, że ludzie zanieczyścili odpadami całą planetę, nie ma przesady. Naukowcy z Izraela i Cypru poinformowali, że znaleźli śmieci w każdej badanej jaskini morskiej. Uczeni przeprowadzili analizy w 23 jaskiniach u wybrzeży Cypru i znaleźli ponad 24 000 odpadków o łącznej masie 176 kg. Najpowszechniej występowały wśród nich tworzywa sztuczne, stanowiące 66% śmieci. Odkrycie nie tylko wskazuje na znaczne zanieczyszczenie kolejnego ekosystemu, ale jest też o tyle niepokojące, że jaskinie są schronieniem zagrożonej mniszki śródziemnomorskiej.


Systemy AI emitują tyle CO2 co Nowy Jork, a ich zużycie wody sięga 9% zużycia całej Polski

Ciekawostki | 19 grudnia 2025, 19:17

Od czasu upublicznienia systemu ChatGPT pod koniec 2022 roku jesteśmy świadkami niezwykłej popularności i rosnącego zapotrzebowania na systemy sztucznej inteligencji. Już w 2024 roku Międzynarodowa Agencja Energii szacowała, że systemy AI odpowiadają za 15% zapotrzebowania centrów bazodanowych na energię (z wyłączeniem systemów do kopania kryptowalut). Jednocześnie IEA oceniała, że systemy bazodanowe na całym świecie zużywają 182 milionów ton CO2 i 560 miliardów litrów wody. Są to jednak szacunki bardzo niedokładne.


Prywatne osoby dadzą miliard dolarów na budowę przyszłego akceleratora w CERN-ie

Astronomia/fizyka | 19 grudnia 2025, 12:02

Prywatni darczyńcy – osoby indywidualne i fundacje – zgodzili się wesprzeć finansowo budowę Future Circular Collider w CERN-ie. To pierwszy przypadek w historii, by prywatne osoby wsparły flagowy projekt CERN-u. I to jaką kwotą! Breakthrough Prize Foundation, The Eric and Wendy Schmidt Fund for Strategic Innovation, John Elkann, Xiavier Niel i inni zadeklarowali przekazanie 860 milionów euro (1 miliard USD) na stworzenie FCC.


Wołowina, kleszcz i tajemniczy zgon zdrowego mężczyny

Medycyna | 19 grudnia 2025, 10:56

Zdrowy 47-letni pilot linii lotniczych zmarł nagle kilka godzin po obiedzie. Patolodzy zakwalifikowali jego śmierć jako niewyjaśniony przypadek. Po wielu miesiącach, dzięki uporowi żony okazało się, że zabiła go... wołowina, a specjaliści mogli opisać pierwszy znany śmiertelny przypadek zespołu α-gal.


Mniej mediów społecznościowych to lepsze zdrowie psychiczne

Psychologia | 19 grudnia 2025, 09:55

Odstawienie mediów społecznościowych poprawia zdrowie psychiczne. Naukowcy z Wydziału Psychiatrii Beth Israel Deaconess Medical Center w Bostonie (USA) i Wydziału Psychologii University of Bath (Wielka Brytania) zauważyli, że wystarczył tydzień bez mediów społecznościowych, by u badanych przez nich osób w wieku 18–24 lat doszło do znaczącej poprawy dobrostanu psychicznego. A to zaledwie pierwsza część większych badań, informuje ich główny autor profesor John Torous z Harvard Medical School i Beth Israel Deaconess Medical Center.


CERN zapisał 1 eksabajt danych z LHC. Gdyby to był film, oglądalibyśmy go przez 50 tys. lat

Ciekawostki | 18 grudnia 2025, 16:32

Ilość danych zebranych podczas eksperymentów prowadzonych w Wielkim Zderzaczu Hadronów przekroczyła 1 eksabajt. A trzeba przy tym pamiętać, że nie wszystkie informacje są zapisywane. Podczas pracy akceleratora co sekundę zderzane są miliardy protonów. Zderzenia te niosą ze sobą gigantyczną ilość informacji. Najpierw są one przepuszczane przez specjalny filtr, który usuwa z nich zdecydowaną większość. Zapisywana jest niewielka część z nich. I to te dane są później analizowane, dzięki nim dowiadujemy się o kolejnych odkryciach.


Zostań Patronem

Od 2006 roku popularyzujemy naukę. Chcemy się rozwijać i dostarczać naszym Czytelnikom jeszcze więcej atrakcyjnych treści wysokiej jakości. Dlatego postanowiliśmy poprosić o wsparcie. Zostań naszym Patronem i pomóż nam rozwijać KopalnięWiedzy.

Patronite

Patroni KopalniWiedzy