Mieszkańcy Pompejów w grubych wełnianych ubraniach. Czy znamy prawdziwą datę erupcji?

18 grudnia 2025, 15:08

Badacze z grupy ÁTROPOS, którzy na Universitat de València zajmują się badaniem kultury śmierci, stwierdzili na podstawie odlewów ciał ofiar erupcji w Pompejach, że warunki pogodowe panujące w mieście były odmienne od tego, czego się należałoby spodziewać. Ofiary z Pompejów nosiły, zarówno w budynkach jak i poza nimi, wełniane tuniki i gęsto tkane wełniane płaszcze. Musimy przy tym pamiętać, że przez setki lat uważano, iż erupcja miała miejsce 24 sierpnia 79 roku. Taką bowiem datę znamy z listu Pliniusza Młodszego do Tacyta. Badania Hiszpanów to kolejny dowód, że przyjęte powszechnie datowanie jest błędne.


Włoscy stulatkowie żyją dłużej dzięki zachodnim łowcom-zbieraczom

17 grudnia 2025, 10:42

Długowieczność to bardzo złożone zjawisko, na które wpływ ma wiele czynników genetycznych i środowiskowych. W ostatnim czasie zaczęło pojawiać się coraz więcej badań sugerujących, że na długie życie mają też wpływ cechy genetyczne specyficzne dla danych populacji. To zaś wskazuje, że różna demografia i historia ewolucyjna może wpływać na to, czy mamy szansę żyć dłużej. Stąd też specjaliści badający długowieczność zaczęli zwracać większa uwagę na genetykę populacyjną oraz paleogenetykę.


Unikatowy pochówek psa z epoki kamienia

16 grudnia 2025, 13:30

Na torfowisku w pobliżu Järna na południowy zachód od Sztokholmu archeolodzy ze szwedzkich Narodowych Muzeów Historycznych odkryli dobrze zachowany pochówek psa z epoki kamienia. Zabytek pochodzi sprzed około 5000 lat. Obok całego szkieletu zwierzęta złożono wysokiej klasy kościany sztylet o długości 25 centymetrów. Prace wykopaliskowe prowadzono w związku z budową linii kolejowej.


Odcisk palca na starożytnej łodzi. Napastnicy sprzed 2400 lat pochodzili z wybrzeży Bałtyku?

15 grudnia 2025, 10:07

W III wieku przed naszą erą doszło do ataku na wyspę Als u wybrzeży dzisiejszej Danii. Napastnicy przypłynęli na nie więcej niż czterech łodziach. Atak się nie powiódł. A wiemy to stąd, że obrońcy na Als – by podziękować bogom za zwycięstwo – zatopili w bagnie jedną z łodzi wraz ze zdobytą bronią. W latach 80. XIX wieku ludzie pracujący przy pozyskiwaniu torfu w Hjortspring Mose znaleźli starożytną łódź. Została ona wydobyta w latach 20. XX wieku i jest obecnie znana jako łódź z Hjortspring. To jedyna zachowana w Skandynawii starożytna łódź klepkowa szyta. Przy tym wyjątkowo dobrze zachowania. Teraz zaś naukowcy znaleźli coś jeszcze – odcisk palca jednego z jej użytkowników i odkryli, skąd pochodzili napastnicy.


Święte źródło i włócznie zdobione złotem – najstarsze żelazo w Danii

11 grudnia 2025, 14:05

Niezwykłe stanowisko Boeslunde na południowo-zachodniej Zelandii przyniosło unikatowe znalezisko. Boeslunde jest jednym z najbogatszych stanowisk duńskiej epoki brązu. W ostatnich dekadach na niewielkim obszarze znaleziono 10 złotych bransolet z pieczątkowatymi zakończeniami (Eidringe) i 2200 złotych ozdób w kształcie spirali. Podczas ostatniego sezonu wykopalisk archeolodzy trafili na coś absolutnie unikatowego – dwie żelazne włócznie ze złotymi ornamentami. Odkryli też coś, co pozwoliło wyjaśnić obecność złotych przedmiotów w okolicy.


Dlaczego zniknął hobbit z Flores? Odpowiedź znaleziono w jaskini i zębach karłowatego słonia

10 grudnia 2025, 10:41

Homo floresiensis, zwany hobbitem z Flores, to jeden z wielu gatunków człowieka, które żyły na Ziemi i nie przetrwały do dni dzisiejszego. Był jednym z ostatnich żyjących kuzynów Homo sapiens. Gatunek przez ponad milion lat żył w izolacji na wulkanicznej wyspie Flores w dzisiejszej Indonezji, aż przed 50 000 laty zniknął. Nagłe zniknięcie hobbita wciąż budzi spory wśród naukowców, którzy nie mogą znaleźć jednoznacznej przyczyn wymarcia gatunku. Indonezyjsko-australijski zespół naukowy właśnie zaproponował rozwiązanie zagadki, a wyniki swoich prac opublikował na łamach Nature Communications Earth & Environment.


Tysiące lat temu mieszkaniec dzisiejszej Bułgarii przeżył atak lwa

9 grudnia 2025, 12:21

Lwy mieszkały na terenie dzisiejszej Bułgarii od epoki kamienia po epokę miedzi, chociaż ich szczątki rzadko spotyka się w kontekście archeologicznym. Jednak przynajmniej część z kości, które znaleziono na terenie osad epoki miedzi nosi ślady nacięć, co wskazuje, że ludzie czasami polowali na lwy, a zdobycz taka była ceniona przez społeczności osiadłe wzdłuż brzegów Morza Czarnego. Bułgarscy archeolodzy znaleźli ślady wskazujące, że nie tylko ludzie polowali na lwy, ale lwy atakowały ludzi.


Wybuchy wulkanów przyczyniły się do epidemii Czarnej Śmierci

5 grudnia 2025, 12:10

Martin Bauch z Instytutu Historii i Kultury Europy Wschodniej im. Leibniza oraz Ulf Büntgen z University of Cambridge uważają, że do pandemii Czarnej Śmierci, która w połowie XIV wieku mogła zabić nawet połowę populacji Europy, przyczynił się... wybuch wulkanu w tropikach. Wyniki swoich badań naukowcy opisali na łamach Nature Communications. Earth & Environment.Wielka pandemia, jedna z największych w historii ludzkości, rozpoczęła się w Europie 1347 roku.


Zdigitalizowany Codex Atlanticus – największy zbiór pism i rysunków Leonarda da Vinci

5 grudnia 2025, 09:23

Codex Atlanticus, największy zbiór pism i rysunków Leonarda da Vinci, rzadko jest udostępniany publiczności. Zawarte w nim zapiski powstawały w latach 1478–1518. To imponujące świadectwo geniuszu mistrza renesansu. Zawiera on informacje dotyczące inżynierii, malarstwa, geografii, fizyki, chemii, projekty odzieży czy bajki. Możemy podziwiać w nim projekty katapult i dźwigów oraz prywatne notatki Leonarda. Zbiór został skompletowany pod koniec XVI wieku przez Pompeo Leoniego i ze względu na swoje rozmiary nazwany Kodeksem Atlantyckim.


W Bazylei archeolodzy znaleźli średniowieczną pieczęć kantora miejscowej katedry

3 grudnia 2025, 11:58

Podczas renowacji nadbrzeżnego muru, położonego poniżej tarasu widokowego Pflaz na tyłach Katedry w Bazylei, trafiono na zabytki z liczącej ponad 2000 lat historii miasta. Archeolodzy znaleźli rzymskie monety, elementy konstrukcyjne pierwszego bazylejskiego basenu na wolnym powietrzu oraz średniowieczną pieczęć. I to właśnie ona w największym stopniu przyciągnęła uwagę specjalistów.


Zostań Patronem

Od 2006 roku popularyzujemy naukę. Chcemy się rozwijać i dostarczać naszym Czytelnikom jeszcze więcej atrakcyjnych treści wysokiej jakości. Dlatego postanowiliśmy poprosić o wsparcie. Zostań naszym Patronem i pomóż nam rozwijać KopalnięWiedzy.

Patronite

Patroni KopalniWiedzy