Wiadomość sprzed 2600 lat: „Potrzebujemy wina”

| Humanistyka
Uniwersytet w Tel Awiwie

Na znanym od ponad 50 lat ostrakonie zidentyfikowano i odczytano niezauważony dotychczas starożytny napis. Naukowcy z Uniwersytetu w Tel Awiwie wykorzystali najnowsze techniki obrazowania do zbadania ostrakonu, który z 1965 roku został znaleziony w ruinach pustynnego fortu Arad. Ostrakon pochodzi z około 600 roku przed Chrystusem, z okresu bezpośrednio poprzedzającego zniszczenie Królestwa Judy przez Nabuchodonozora.

Ostraka były to skorupy naczyń, na których dokonywano zapisków. Wykorzystywano je głównie w starożytnej Grecji i Egipcie. Frontowa strona tego ostrakonu była szczegółowo zbadana. Strona tylna uznawana była za niezapisaną – mówi Arie Shaus, jeden z głównych autorów badań. Za pomocą obrazowania wielospektralnego otrzymaliśmy liczne obrazy, a Michael Cordonski z Wydziału Fizyki Uniwersytetu w Tel Awiwie zauważył liczne znaki za tylnej stronie ostrakonu. Ku naszemu zdziwieniu znaleźliśmy tam trzy nowe linie tekstu – dodaje Shaus.

Specjalistom udało się odczytać 50 liter składających się na 17 wyrazów. Okazało się, że jest to kontynuacja tego, co zapisano na stronie frontowej.

Znany dotychczas tekst rozpoczyna się od błogosławieństwa, a następnie jest mowa o transferach pieniężnych. Ter Arad był wojskowym posterunkiem, fortem na południowej granicy Królestwa Judy. Zamieszkiwało go 20-30 żołnierzy. Większość znalezionych tam ostraka pochodzi z czasów ostatniego rozdziału historii fortu, który zakończył się wraz ze zniszczeniem Królestwa w 586 roku przed Chrystusem przez babilońskiego króla Nabuchodonozora. Wiele z tych inskrypcji jest adresowanych do Eljasziwa, kwatermistrza fortu. Poruszają one kwestie logistyczne, takie jak zaopatrzenie w mąkę, wino i oliwę – powiedział doktor Mendel-Geberovich.

Nowo znaleziona inskrypcja zaczyna się od prośby o wino. Jest tam też obietnica pomocy adresatowi prośby, gdyby z kolei ten miał jakieś życzenie. Kończy się zaś prośbą o zaopatrzenie pewnej niewymienionej osoby i wspomina o 'bath', starożytnej mierze wina, którą ma dostarczyć człowiek imieniem Ge'alyahu, wyjaśnia Shaus. Uczeni mówią, że każde nieznane dotychczas zdanie pozwala nam lepiej poznać życie ludzi w okresie Pierwszej Świątyni.

Z szerszej perspektywy odkrycie to pokazuje, jak ważne jest obrazowanie wielospektralne podczas badań ostraka. Możemy sobie tylko wyobrazić, jak wiele ostraka zostało odrzuconych podczas wykopalisk tylko dlatego, że gołym okiem nie było widać na nich napisów – stwierdza Shira Faigenbaum-Golovin z Wydziału Matematyki Stosowanej.

Arad Królestwo Judy ostrakon fort