Nietoperze w ciągu kilku minut zwiększają tętno z 6 do 900 uderzeń na minutę

| Nauki przyrodnicze
steiblys, iNaturalist.org, https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/

Po raz pierwszy naukowcom udało się przez dłuższy czas mierzyć tętno dziko żyjących nietoperzy. Dokonali tego uczeni z Instytutu Zachowania Zwierząt im. Maxa Plancka, Uniwersytetu w Konstancji, Szwajcarskiego Instytutu Badań nad Śniegiem i Lawinami oraz Uniwersytetu we Freiburgu. Przez kilka dni odnotowywali tempo uderzeń serca samców z gatunku borowiec wielki. To pozwoli lepiej zrozumieć, jak nietoperze zużywają energię w ciągu doby i jak zmienia się to w ciągu roku.

Nietoperze stanowią dla nas tajemnicę. Wciąż nie znamy odpowiedzi na najprostsze pytania, na przykład jak wiele pożywienia potrzebują i w jaki sposób znajdują je w różnych porach roku, mówi główna autorka badań, Lara Keicher. Uczona dodaje, że poznanie potrzeb energetycznych tych zwierząt to kluczowa kwestia, która pozwoli przewidzieć, jak będą sobie radziły ze zmianami klimatycznymi.

By się tego dowiedzieć naukowcy wyposażyli nietoperze z niewielkie urządzenia o wadze zaledwie 0,8 grama, które mierzyły tempo pracy ich serca. Wskaźnik ten, podobnie jak u ludzi. pozwala na obliczenie zapotrzebowania na energię. Urządzenie wysyłało zgromadzone dane drogą radiową do odbiornika. Jednak odbiornik musiał znajdować się w odległości nie większej niż kilkaset metrów od nietoperza wyposażonego w monitor. W ciągu dnia nie stanowiło to problemu, gdyż nietoperze odpoczywały w dziuplach drzew lub ustawionych dla nich skrzynkach, wyjaśnia Keicher. Jednak w nocy zwierzęta wylatują z ukrycia i zaczynają polować. Mogą w krótkim czasie przelecieć wiele kilometrów. Dlatego też naukowcy wykorzystali niewielki samolot, który nocą krążył nad miejscami żerowania nietoperzy.

Okazało się, że w czasie lotu tętno nietoperzy wzrasta do 900 uderzeń na minutę. Analiza zebranych danych wykazała też, że latem nietoperze zużywają o 42% energii więcej niż wiosną. Ta wiosenna oszczędność energii wynika w dużej mierze z faktu, że wiosną nietoperze za dnia na krótko wchodzą w torpor, a tempo uderzeń ich serca spada wówczas do 6 na minutę. Zaobserwowaliśmy, że wiosną po wyjściu z torporu nietoperze w ciągu zaledwie kilku minut mogą zwiększyć puls do 900 uderzeń, mówi Keicher.

Naukowców zdziwiło też, że latem badane samce w ogóle nie wchodziły w torpor. Badacze stwierdzili, że w cieplejszych miesiącach, gdy jest obfitość pożywienia, samce nie spowalniają funkcji fizjologicznych, by inwestować energię w produkcję spermy, która przyda się podczas jesiennego sezonu rozrodczego. W związku z tym latem żerują nawet dwukrotnie dłużej niż wiosną, zjadając wówczas każdej nocy do 33 chrząszczy lub ponad 2500 komarów.

W Polsce występuje 27 gatunków nietoperzy. Wszystkie znajdują się pod ochroną. Niektóre z nich są zagrożone wyginięciem. Borowiec wielki jest największym naszym nietoperzem. Jego długość ciała wynosi do 8 cm, a rozpiętość skrzydeł do 46 cm.

Nietoperze w ciągu kilku minut zwiększają tętno z 6 do 900 uderzeń na minutę