Oszustwa mailowe stają się coraz bardziej spersonalizowane

Oszustwa mailowe wciąż kojarzą nam się z metodami typu „na nigeryjskiego księcia”, które są tak znane, że pojawiają się nawet w popkulturze. Obecna rzeczywistość prezentuje się jednak inaczej, a przestępcy korzystają z coraz lepiej dopracowanych metod wyłudzania danych. Nikt nie jest stuprocentowo odporny na psychologiczne sztuczki – ofiarami padają nawet eksperci cyberbezpieczeństwa.

Mailowi naciągacze już dawno zauważyli, że metody socjotechniczne niezwykle dobrze sprawdzają się przy wyłudzaniu cennych informacji. Jak podaje portal Security, tylko w pierwszym kwartale 2022 roku zaobserwowano ponad milion ataków phishingowych. Ponad 23% z nich były skierowane w sektory finansowe.

Dlaczego ludzie nabierają się na phishing?

Choć coraz większa liczba osób jest świadoma problemu, jakim jest phishing, ataki są nadal przeprowadzane – wiele z nich skutecznie. Oszuści znajdują coraz kreatywniejsze sposoby na to, by „łowić” ofiary i wyłudzać poufne dane. Jednym z nich jest korzystanie z naturalnego ludzkiego odruchu – ufności w stosunku do autorytetów.

Mnóstwo fałszywych maili to właśnie wiadomości od osób postawionych wysoko w hierarchii. Przestępcy chętnie podszywają się pod kierownictwo albo prezesów firm, a ich ofiarami są zwyczajni pracownicy tychże organizacji. Znalezienie informacji o czyimś miejscu pracy nie stanowi bowiem problemu w dzisiejszym świecie – wiele informacji zawodowych zamieszczamy sami w mediach społecznościowych, na przykład na portalu LinkedIn.

Jak działają oszustwa mailowe?

Dawniej typowa wiadomość phishingowa charakteryzowała się następującymi cechami: liczne błędy ortograficzne, dziwna składnia (pochodząca z automatycznego translatora), ponaglenie do dokonania działania (uiszczenia wpłaty na konto czy podania danych osobowych). Takie maile stanowią teraz rzadkość – są z oczywistych względów nieskuteczne w czasach, kiedy większość z nas umie poruszać się po sieci.

Oszuści wiedzą, że mało kto nabierze się na byle jak skrojoną wiadomość, dlatego dokładają starań, by wzbudzić zaufanie swoich ofiar. Wiele ataków phishingowych łudząco przypomina normalne maile od szefów i współpracowników. Do pozyskiwania informacji o strukturach firmowych przestępcy wykorzystują między innymi portale typu LinkedIn, a ofiary wybierają na podstawie stanowiska pracy, wieku czy relacji z innymi członkami organizacji.

Coraz większym problemem staje się również spearing, czyli phishing skierowany nie do grup odbiorców, lecz konkretnych jednostek. Przestępcy posługujący się spear phishingiem starannie wybierają swoje ofiary, a następnie kierują do nich bardzo spersonalizowane wiadomości. Trudno dziwić się ludziom, którzy się na nie nabierają – maile zawierają często specyficzne dla nich informacje, pozornie trudne do uzyskania przez osoby trzecie. Trzeba jednak pamiętać o tym, że w dobie mediów społecznościowych nawet to, gdzie przebywaliśmy w danym dniu, może przydać się oszustowi.

Jak uniknąć oszustwa?

Chociaż nowoczesne ataki phishingowe stają się coraz bardziej wyrafinowane, istnieje kilka sposobów na to, by się przed nimi chronić.

• Ogranicz swoje zaufanie. Zawsze dwa razy sprawdzaj, kto jest nadawcą maila – nawet jeśli na pierwszy rzut oka wiadomość wygląda normalnie. Zwracaj szczególną uwagę na adres nadawcy i nie bój się z nim skontaktować inną drogą niż mailową, jeśli nie jesteś pewien, czy to na pewno on wysłał maila.
• Korzystaj z usługi VPN. Odpłatny albo darmowy VPN zapewnia większe ogólne bezpieczeństwo w sieci choćby dzięki temu, że szyfruje dane przesyłane przez Internet. Przodujące na rynku rozwiązania zawierają również rozmaite dodatkowe funkcje – mogą na przykład informować użytkownika o tym, że odnośnik, w który próbuje wejść, może być szkodliwy.
• Uważaj, co publikujesz. W dobie mediów społecznościowych sami dostarczamy przestępcom wielu danych. Jeśli nie chcesz, by jakaś informacja została wykorzystana przeciwko Tobie – nie udostępniaj jej. Zwróć uwagę na to, co znajduje się na Twoim Facebooku, Instagramie czy LinkedInie. Jeśli możliwe jest dowiedzenie się o tym, gdzie i z kim pracujesz, to pamiętaj, że możesz spotkać się z fałszywymi wiadomościami wykorzystującymi te informacje.

VPN phishing oszustwo